„Не можеме да трчаме по светот и да го бараме човекот“ – рече украинскиот претседател кој се соочи само со третокласни руски преговарачи
САЊА СОВРЛИЌ
Директните преговори меѓу руската и украинската делегација во Истанбул беа ненадејно објавени, со неизвесен состав до крајот… Путин не се појави во Турција, ниту Трамп, кој си играше со идејата.
Денот на првите директни преговори меѓу Украина и Русија за три години започна со рамнотежа на силите и пинг-понг од предизвици и недипломатски изјави. „Театарски реквизит“ од делегацијата, рече Зеленски. „Сиромашна и несреќна“, рекоа Лавров и Захарова.
„Дојдов. Мислам дека тоа е многу јасна порака“, рекоа Зеленски.
Составот на руската делегација беше објавен од Москва синоќа кога Украинците веќе беа на пат. А потоа се дозна дека не само што рускиот претседател Владимир Путин не доаѓа, туку ниту некој од неговите министри.
Со инструкции да преговараат за причините за војната, Путин испрати заменици и неговиот помошник да ги продолжат разговорите од март 2022 година.
„Да, има промени во ставот на Русија. Овие промени се одразуваат со промени на терен“, рече Марија Захарова.
По разговорите со турскиот претседател, украинскиот претседател го спушти нивото на својата делегација и таа отпатува за Истанбул на чело на министерот за одбрана.
„Во Анкара сме, дојдовме. Испраќаме група во Истанбул. Путин не е ниту тука, ниту во Истанбул. Не можеме да трчаме низ светот барајќи човек. Мислам дека САД и Турција се чувствуваат непочитувани од Русија. Тоа е мое мислење. Нема време за состанок, дневен ред или делегација на високо ниво. Тоа е лично непочитување. И не зборувам за руско непочитување кон нас, тоа е очигледно. Но, тоа е и взаемно“, вели Зеленски.
Шефот на руската делегација, помошникот на претседателот Владимир Медински, беше краток.
„Нашата официјална делегација беше назначена со указ на претседателот и ги има сите потребни овластувања за преговори. Задачата на директните преговори со украинската страна е да се постигне долгорочен мир порано или подоцна со отстранување на основните корени на конфликтот. Ви благодарам“, рече Медински.
Трамп, кој ѝ рече на Украина да прифати директни преговори, чиј датум и место ги објави Путин, од авион некаде над Заливот, рече: „Ништо нема да се случи додека не се сретнеме со Путин, во ред?“.
Сепак, Трамп потоа слета во Обединетите Арапски Емирати, кои веќе ветија 1,4 трилиони долари инвестиции.
Во тој период, Путин доби во кабинетот есден банкар и барање од Ветераните на Русија да го преименува Волгоград во Сталинград.
Војната во Украина трае повеќе од три години и во тој период имаше неколку иницијативи за преговори. Руските претставници денес велат дека решенијата треба да се бараат во согласност со ситуацијата на теренот, бидејќи, тие контролираат околу 20 проценти од територијата на Украина..
Од 2014 година, кога го анектираше Крим, Русија има контрола врз овој полуостров, како и врз делови од Донбас.
Рускиот претседател Владимир Путин никогаш јавно не изјавил дека има територијални претензии кон Украина поголеми од заземањето на Крим. Но, долго пред почетокот на 2022 година, се зборуваше за можна руска агресија.
На 24 февруари 2022 година. Руски гранати паднаа на територијата на Украина. „Донесов одлука да спроведам специјална воена операција. Целта е да се заштитат луѓето кои беа изложени на малтретирање и геноцид од страна на режимот во Киев осум години. Затоа ќе се обидеме да ја демилитаризираме и денацизираме Украина“, рече Путин во февруари 2022 година.
„Русија изврши напади врз нашата воена инфраструктура и нашите граничари. Експлозии се слушнаа во многу украински градови. Воведовме воена состојба на целата територија на нашата земја“, рече Зеленски.
Колони бегалци се упатија кон Западна Европа, а војната однесе голем број жртви. Се проценува дека загинале повеќе од 11.000 цивили, додека повеќе од 10 милиони Украинци биле раселени.
Во септември 2022 година, рускиот претседател официјално ги анектираше 4-те украински региони Херсон, Запорожје, Донецк и Луганск кон Русија со тоа што анексијата ја вклучи во уставот.
„Русија нема да добие нова територија на Украина, Русија само ќе се придружи на катастрофата што ја донесе на окупираната територија на нашата земја. Цената по која еден човек сака да ја продолжи оваа војна ќе биде тоа што целото руско општество ќе остане без нормална економија“, изјави Зеленски во септември 2022 година.
Во текот на изминатите три години, имаше неколку иницијативи за решавање на конфликтот на преговарачка маса, но ниту една од нив не беше успешно завршена.
Првичните обиди беа веќе четири дена по инвазијата, а потоа и следниот месец. Украина се согласи на разговорите, додека Русија инсистираше на признавање на Крим како дел од Русија и независност на Донбас, разоружување на Украина, неутрален статус и право на вето за идната одбрана на Украина. Преговорите не дадоа резултати.
Обидот на американската администрација во мај истата година беше неуспешен. Неколку пати, во изминатите години, имаше повици за примирје, главно за време на велигденските и божиќните празници. Понекогаш делумно успешни, понекогаш со прекршување на договорот. Имаше и меѓународни иницијативи за преговори во текот на 2023 и 2024 година, но без резултати.
Во тој период, ситуацијата на фронтот се менуваше понекогаш во корист на Украина, понекогаш во корист на Русија. Во моментов, Русија контролира околу 20 проценти од територијата на Украина, која, покрај Крим анектиран во 2014 година, вклучува и делови од Донецката, Луганската, Херсонската и Запорожската област, како и некои градови во јужна Украина.
Во овие околности, пристигнува американскиот мировен предлог, кој вклучува признавање на руската контрола врз Крим, укинување на санкциите и суспендирање на пристапувањето на Украина во НАТО. Украина бара безбедносни гаранции, а рускиот претседател бара признавање на анектираните територии.
