Реакторите за „Белене“ кај нас ќе скапуваат, но нема да одат во Украина, која е олеснување од Борисов кон Русија. Неговата пируета предизвикува огромна штета на земјата и и дава можност на Русија да се врати во бугарскиот енергетски сектор!
ВЕСЕЛИН СТОЈНЕВ
„Како што ја толерираме средбата на Борислав Гуцанов со Елеонора Митрофанова, земајќи ја предвид сложеноста на коалицијата и нивната идеолошка приврзаност кон Русија, така и тие ќе го толерираат она што го презедовме како обврска кон нашите украински и евроатлантски партнери“.
Ова беа зборовите на лидерот на ГЕРБ Бојко Борисов на 12 февруари годинава за медиумите во Народното собрание – еден ден откако украинскиот парламент даде дозвола за купување на бугарските реактори. И бугарскиот парламент ја донесе својата одлука за договорот уште во јули 2023 година, при што само БСП и Вазраждане беа против.
ПО РЕЧИСИ 2 ГОДИНИ – СПРОТИВНО На 15 април 2025 година, лидерот на БСП и вицепремиер Атанас Зафиров на прес-конференција објави дека добил согласност од Борисов да не ги продава реакторите на Украина. Министерот за енергетика Жечо Станков тогаш изјави дека ваква одлука прво мора да донесе коалицискиот Заеднички совет за управување. Бугарскиот парламент, пак, ќе мора да ја откаже сопствената одлука за продажба на реакторите, или барем владата да прогласи неуспешни преговори.
Договорот по вина на двете страни се одолговлекуваше подолго од договорените 6 месеци, што само по себе го поткопа неговото успешно завршување во турбулентно домашно и геополитичко време. Украинците чекаа западно финансирање, па побараа рати, а на крајот Бугарите решија да ја зголемат цената за 100 милиони долари. На крајот и двете страни ќе загубат. Украина можеше да ги опреми третиот и четвртиот блок на својата нуклеарна централа „Хмелницки“ со бугарски реактори од руско производство, што веќе не може да го прави со истата технологија од агресорот Русија. И Бугарија која по меѓународна арбитража во 2016 година плати 601 мил. евра за Русија за нарачаните реактори ќе останат со нив засекогаш.
РЕАКТОРИТЕ ЗА БЕЛЕНЕ – ПОВТОРУВАЊЕ НА ЈУЖЕН ТЕК И тоа лично ќе биде запишано на сметката на Борисов, кој на грбот на бугарскиот даночен обврзник ја повторува истата вежба како со гасоводот Јужен тек. На почетокот на премиерската функција, Борисов го нарече отпад проектот за нуклеарната централа Белене, потоа ги плати реакторите, потоа беше решен да ги продаде барем за цената што ја плативме за нив, а на крајот одби да ги продаде за да затрупа 1,2 милијарди евра.
Бидејќи, како што рече економскиот гуру на ГЕРБ, Делијан Добрев, во јули 2023 година, кога неговата партија гласаше за продажба на реакторите на Украина, тие се само 10% од она што ни е потребно за нова нуклеарна централа Белене. Посебно е прашање дали воопшто ни е потребна оваа антидилувична технологија и зошто повторно да се врзуваме за Русија, откако успеавме да се ослободиме од нејзиното енергетско туторство во последните 3 години.
ТАНГОТО ИСТОК-ЗАПАД, ЛЕВО-ДЕСНО Вревата со реакторите е класичното танго на Борисов исток-запад и лево-десно за опстанок и купување време. Социјалистот Зафиров ја објави својата пируета, положувајќи заклетва на лојалноста на БСП кон владината коалиција, неколку часа пред ДПС-Доган да го објави своето заминување. Истиот ден, Борисов се сретна со шефот на Рајнметал во Дортмунд за да разговара за соработката на германскиот концерн со бугарската одбранбена индустрија.
И додека евентуалните нови реактори на нуклеарната централа Козлодуј ќе бидат модерни и од западни компании, со нуклеарната централа Белене ќе има можност Русија да се врати на бугарската нуклеарна енергија или кај нас реакторите ќе скапат, но нема да одат во Украина, што е повторно куртул за Русија.
Дали е ова само тактичко оро на Борисов додека не помине гласањето за недоверба на кабинетот, додека не добиеме одобрение за еврозоната, додека тој и Дељан Пеевски не решат дали ќе продолжат отворено заедно или ќе не одведат на избори наесен, додека не стане јасно каде оди авантурата на Трамп со Русија и Европа? Или стратешки свртете ја земјата за половина на исток?
ИМА ЛИ РАЗЛИКА ПОМЕЃУ БОРИСОВ И РАДЕВ? И во двата случаи, неговиот остар персонализиран напад врз претседателот Радев минатата недела поради договорот за гас со турскиот Ботас, од кој губиме по милион евра дневно, веќе личи на прелиминарен обид за прикривање на сопствената вина од истиот ред. И на позадината на директниот Радев, кој, за разлика од него, категорично не сака да го осуди рускиот терористички чин над украинскиот град Суми, Борисов ќе продолжи да изгледа далеку поприфатлив и прозападен, а истовремено ќе ја оптоварува Бугарија со истите финансиски и геополитички обврски како и претседателот.
