На гостинот Зеленски не му е дозволено да присуствува на централниот состанок на 32-та шефови на држави и влади на НАТО – од почит кон САД!
Еве го – со недели се шпекулираше дали американскиот претседател Доналд Трамп ќе патува на самитот во Хаг. Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, интензивно водеше кампања за тоа, ја адаптираше програмата во голема мера за Трамп, а непосредно пред почетокот на самитот, се обиде и да ги ублажи загриженостите, особено кај европските земји-членки на Алијансата.
„Мојот совет до нашите европски колеги е: престанете да се грижите толку многу.“ Наместо тоа, вели тој, државите треба да обезбедат инвестиции, нивните индустрии треба да произведуваат, а поддршката за Украина треба да остане силна. „Така треба да работиме, а не да се грижиме за САД“, рече Марк Руте.
За време на летот за Холандија, Трамп беше прашан за неговиот став во врска со член 5 од договорот на НАТО – обврската за обезбедување воена помош, според која другите земји-членки доаѓаат на помош на нападната земја од Алијансата. Но, неговиот одговор не беше многу јасен: „Зависи од дефиницијата.“ Постојат безброј дефиниции за член 5, рече Трамп, „но јас сум должен да бидам нивен пријател. Многу од нивните лидери станаа мои пријатели и се чувствувам должен да им помогнам“.
НЕШТО КАКО САМИТОТ НА ТРАМП Американскиот претседател, исто така, рече дека очекува неговото патување на самитот на НАТО да биде успешно. На тој состанок, земјите-членки сакаат да одлучат да потрошат пет проценти од својот бруто домашен производ (БДП) за одбрана во иднина. Тие сакаат да го исполнат барањето на Трамп.
Од Европа ќе се бара да плати голема цена, а ова е победа на Трамп, му напиша генералниот секретар на НАТО Рута на американскиот претседател пред неговото пристигнување во Холандија во СМС-порака која инаку беше полна со пофалби за Трамп. Трамп ги објави тие зборови на Руте, а Руте беше под притисок да се оправда, наведувајќи дека нема проблем со тоа.
Дали ова ќе биде „Самитот на Трамп“?
Тој инцидент јасно покажува колку Трамп доминира на овој самит на НАТО. Ова важи и за прашањето за Украина. Нејзиниот претседател, Володимир Зеленски, исто така е во Хаг.
Сепак, на гостинот Зеленски не му е дозволено да присуствува на централниот состанок на 32-та шефови на држави и влади на НАТО – од почит кон САД, вели воениот аналитичар Густав Гресел. „Кога станува збор за Украина, Американците се откажуваат“. Тоа ќе биде малку како „самит на Трамп“, процени Гресел – и исто така ќе ја турне Украина настрана.
ГЕРМАНИЈА САКА ДА ЈА ИСПОЛНИ ЦЕЛТА ДО 2029 ГОДИНА За да се достигнат вкупно пет проценти од средствата за одбрана од БДП, таа сума е поделена. Членките на НАТО ќе се обврзат да користат 1,5 проценти за таканаречени расходи поврзани со одбраната, вклучувајќи инвестиции во цивилна сајбер-одбрана и транспортна инфраструктура, а 3,5 проценти ќе бидат издвоени за традиционални воени трошоци.
Германија има за цел да го постигне ова до 2029 година – со буџет за одбрана од околу 150 милијарди евра годишно. За да се исполнат новите воени барања на НАТО, германските вооружени сили ќе мора масовно да се надградат и усовршат, и материјално и во однос на персоналот. Канцеларот Фридрих Мерц го стави ова јасно до знаење обраќајќи се пред Бундестагот непосредно пред заминувањето за Хаг. „Ќе го направиме Бундесверот најсилната конвенционална армија во Европа, како што нашите партнери со право очекуваат од нас“, рече Мерц.
Повеќе пари, повеќе војници, посовремени вооружени сили – НАТО ќе одлучува во Хаг за најголемото вооружување од крајот на Студената војна.
