Во Лондон има се повеќе констатации дека имаат многу болен здравствен систем. Замислете да повикате 911, но брза помош никогаш не доаѓа. Во Британија ова е судбината на секој четврти итен повици. Дали здравствената заштита на островот пропаѓа?
Училиштата имаат очајна потреба од повеќе пари и персонал
Списокот на проблеми е долг. Но на прво место е хроничното недоволно финансирање на државното здравство кое трае со години. Гордоста на системот – што се финансира без придонеси од даночните приходи – е и неговата Ахилова пета. Од 2010 година, кога конзервативната влада воведе политики за штедење по глобалната финансиска криза, трошоците за NHS се намалуваат.
Негувателот Дејвид Кар, кој е во здравствениот систем 40 години, се жали дека неговата плата се намалила за 15 проценти за неколку години. Истото важи и за неговите колеги во многу други сектори.
ШТРЕАЈКОВИТЕ СЕ НЕИЗБЕЖНИ Токму поради оваа причина, штрајкот на згрижувачите (болничарите) е најавен за 15 декември. Синдикатите бараат зголемување на платите за речиси 17 проценти – за да се покрие инфлацијата плус уште пет проценти.
Премиерот Риши Сунак вели дека ова е утопија во сегашната тесна буџетска ситуација. И се подготвува бунт што најверојатно ќе ги вклучи не само болничарите, туку и другите здравствени работници. Сето ова навестува целосен колапс, освен во однос на најитните интервенции.
Брегзит е вториот фактор што ја искомплицира ситуацијата. Не само поради тоа, во Англија има недостиг од 47.000 медицински сестри и негуватели. Медицинскиот персонал од ЕУ го напушти Островот и премалку е инвестирано во обуката во самата ОК. Недостигот на персонал доведува до постојано преоптоварување на расположливиот персонал.
NHS е доведен до граница поради пандемијата на коронавирус, при што повеќе од седум милиони луѓе чекаат за неитни операции што им се потребни на болните луѓе. На еден од четири повици не може да се испрати брза помош, бидејќи, пред клиниките има метеж бидејќи нема кој да ги види пациентите и нема достапни кревети. Според NHS, 5.000 луѓе биле „тешко повредени“ на овој начин само во октомври.
Наглото зголемување на трошоците за живот е причината зошто речиси една од четири филијали на NHS организира социјални кујни за својот персонал – за оние кои не заработуваат доволно и не можат да се издржуваат себеси и своите семејства. Според официјалните бројки, 14 отсто од негувателите, кои ги има во десетици илјади низ NHS, користеле социјални кујни барем еднаш во неделата.
НЕИЗВЕСНА ИДНИНА Конзервативната влада тврди дека буџетот на NHS не само што нема да се намали, туку ќе се зголеми – од околу 177 милијарди евра оваа година на 188 милијарди евра до 2025 година. Сепак, како што забележуваат експертите, тоа нема да ги покрие ниту дополнителните трошоци поради инфлацијата.
Кога 18-годишниот Џејми Рис од срцето на Бирмингем ненадејно изгубил свест на забава, неговите пријатели се јавиле на 911. Но, брзата помош е бавна – потребно е речиси двојно повеќе време отколку што пропишува NHS во такви случаи. Неколку дена подоцна, Џејми починал во болница. Неговата мајка ја сподели својата тага со Би-Би-Си: „Ни беше кажано дека имало 32 амбулантни возила на должност таа вечер – но 17 од нив морале да чекаат надвор од болницата за да ги остават пациентите. А првите неколку минути се најважни. Џејми беше во итна потреба од дефибрилатор и кислород. Да ги однесат другите пациенти во болница побрзо, брзата помош за Џејми ќе можеше да дојде порано и ќе му беше помогнато“.
Тоа е ѓаволски циклус кој ги оптоварува и оние кои сакаат да спасат животи на луѓе. Клер Пулан, болничар од А&Е во северозападна Англија, чека со часови пред болницата додека го пренесува пациентот на следниот повик. „Многумина не држат предолго да чекаме. Но, ништо не можеме да направиме, дури и ако е наша вина. Се што можам да направам е да се извинам кога ќе стигнам до случајот“.
ОВИЕ БИ МОЖЕЛЕ ДА БИДАТ ТВОИТЕ БАБА И ДЕДО Во случај на срцев или мозочен удар, брзата помош мора да биде со пациентот до 18 минути. Но, според податоците објавени од самата Национална здравствена служба, на спасувачките тимови во моментов им требаат во просек 40 минути. Во Југозападна Англија уште повеќе – речиси еден час.
Во истражувањето на синдикатот ГМБ, кој исто така ги застапува интересите на службите за итни случаи, 85 отсто од испитаниците рекле дека веќе биле сведоци на доцнење што имало негативни последици за пациентите. За Деми Ли О’Лири, која работи во центар за итни повици, вели дека секој ден е навистина многу тажен ден: „Ако постара личност лежи на подот цела ноќ и ние сме принудени да му кажеме дека нема да дојдеме до нив барем 12 часа, си мислам – тоа можеше да бидат баба ми и дедо ми. Слушаш дека личноста се онесвестила, дека станува се потешко и потешко да дише. Навистина е страшно“.
Зошто здравите често не можат да се отпуштат? Пулан и О’Лири ги споделуваат своите набљудувања во документарен филм – самата NHS му овозможи на тимот пристап до медицинските единици за да покаже колку е голем обемот на работа. А во болничките ходници чекате со часови – едноставно нема слободни кревети.
Причините за ова лежат надвор од болниците, вели Сара Скуби од Nuffield Trust, фондација која ја анализира здравствената заштита во Велика Британија. „Половина, па дури и помалку од половина од луѓето кои се доволно здрави за да бидат отпуштени, би можеле да бидат отпуштени“, вели таа. Но, недостигаат места и во домовите за стари лица и во општинските социјални служби.
ИЛЈАДНИЦИ ЛЕКАРИ СЕ ИСЧЕЗНАТИ Системот е оптоварен со пандемијата и стареењето на населението, како и од најголемата кадровска криза во историјата на Националниот здравствен фонд. Овој заклучок беше донесен на крајот на јули од парламентарната комисија за здравство во Долниот дом. Само во Англија, болниците немаат 12.000 лекари и над 50.000 медицински сестри. И поради ова, имаше рекорден сообраќаен метеж во планираните операции и третмани во болниците: во моментов во земјата чекаат 6,6 милиони луѓе.
