Ова нема врска со религијата, само со мафијата: На кумовите на Сицилија им дојде крајот а црквата смета дека секуларното општество духовно ја уништило фигурата на кумот, што им овозможило на мафијашите да ја водат главната
Мајката сè подготвила за крштевката. Таа го облекла својот син Антонио во рачно сошиен сатенски костум и на главата му стави капа во крем боја, со светликави камења. Таа најмила фотографи и купила златен крст за бебето. Таа зготвила голем ручек за да го нахрани целиот клан.
Но, кога еден свештеник во сицилијанскиот град Катанија почнал да служи литургија, повикувајќи го семејството да се откаже од Сатаната и потопувајќи ги главите на детето во света вода, голем дел од ритуалот недостасувал.
Немало кум.
„Ова не е во ред“, вели 68-годишната Агата Пери, бабата на Антонио.
Тој октомвриски викенд, епархијата на Римокатоличката црква во Катанија почна да спроведува тригодишен мораториум на долгата традиција на кумство за време на крштевањето. Црковните претставници велат дека некогаш клучната личност во католичкото воспитување на едно дете го изгубила секакво духовно значење и дека тоа станало само можност за семејствата да се поврзат со оние кои се поуспешни, да воспостават врски и односи со поединци кои понекогаш имаат десетици кумчиња.
Кумството, според црквата, сега стана приземно, како секуларен обичај меѓу роднините и соседите, од кои многумина живеат во грев, и не претставува ништо повеќе од зајакнување на семејните врски.
А понекогаш тоа е и врска со мафијата.
Италијанските обвинители ги проучуваа крштевките за да покажат како мафијашките босови го шират своето влијание, а мафијашките вдовици ги даваа најотровните коментари на суд против „вистинските Евреи“ кои изневеруваат кумска врска.
Но, црквата вели дека кумовите биле забранети првенствено поради секуларизација, со свесност дека ова е сицилијанска традиција од раните денови на црквата, кога спонзорите гарантирале дека преобратениците се искрени, а не пагани.
„Ова е првенствено експеримент“, рече монсињор Салватори Генки, викар-заменик на Катанија. Како некој што спонзорирал петнаесет пати, тој се смета себе си за квалификуван за оваа улога, но проценува дека 99 отсто од кумовите во неговата епархија не се.
Тригодишна пауза ќе и овозможи на црквата да ја врати Катанија на католичките клупи, но монсињор Генки не е оптимист.
„Ми изгледа многу тешко што некој може само да го поправи“, вели тој.
Во 2014 година, надбискупот Џузепе Фиорини Мозорини од Реџо Калабрија, каде што дејствува мафијата Ндрангета, предложи десетгодишен мораториум на кумовите, во писмо испратено до папата Франциско. Тој изјави дека секуларното општество духовно ја уништило фигурата на кумот, што им овозможило на мафијашите да ја водат главната
Надбискупот Морозини вели дека високиот функционер на Ватикан, кардиналот Џовани Анџело Беку, кој сега е на суд поради обвинувањата за проневера на пари, одговорил дека е неопходно сите бискупи од Калабрија да се согласат. Тоа не се случи, но архиепископот Морозини продолжи да му се обраќа на папата Франциско, кој, според него, „обрнал внимание“ на овој проблем.
Пречесниот Анџело Алфио Мангано, од црквата Света Марија Огнена во Катанија, се радува на оваа забрана, особено затоа што сега ќе може да ги избегне притисоците и заканите да прогласи некого за свој кум. Во минатото, признава тој, оваа позиција се користела за уцена, но пред се била метод за дополнително зајакнување на ритуалната култура на поврзување на Сицилијанците.
„Тоа создава посилни врски меѓу семејствата“, вели Нино Сикали (68), додека цртал меч со мачета на песокот во Катанија. Кога станал кум, тој се одмаздил со тоа што решил својот кум да го прогласи за „компаратор“, односно очув на своите деца. Со текот на годините, тој мораше да му помогне финансиски. „Помина без никогаш да ми ги врати 12.000 евра“, вели тој.
Некои семејства сакаа кумови кои би можеле да им ја отворат вратата.
Салваторе Куфаро, поранешниот претседател на Сицилија, вели дека не спонзорирал многу пати – „само дваесет“ – затоа што се согласил на само околу пет проценти од барањата. Бил баран, тврди тој, поради неговите „христијански принципи“.
„Без разлика што велат некои свештеници, јас се грижев за сите мои кумови и им кажав дека мора да одат во католичко училиште“, рече тој.
Куфаро помина пет години во затвор затоа што го известил мафијашкиот бос дека е прислушуван. Не го призна делото за кое е обвинет, како што не признава дека некој мафијаш некогаш му бил кум на островот.
„Барем на Сицилија, каде што живеам јас, такви работи не постојат“, рече тој. „Тоа е само религиозна врска, нема ништо незаконски.
Родителите кои ги крштеваа децата низ Катанија во првата недела кога беше воведена забраната, беа бесни поради губењето на прекрасната традиција. Марко Калдероне го носел својот шестмесечен син Џузепе го донел детето врз исечок од весник во црквата Света Марија Огнена. Во весникот пишувало: „Крштевки: Стоп за кумовите“.
Некое време подоцна, семејството позирало на скалите на црквата, а фотографот („Го гледаш ли ланчето на тоа бебе?“, прашал) повикал неофицијален кум да им се придружи.
Ниту едно семејство кое добило специјална дозвола да има кум, бидејќи смртта го одложила нивното крштевање, не го прифатила убаво новото правило.
„Не разбирам зошто црквата го прави ова“, вели Иван Арена (29), можеби последниот кум во Катанија. Тој ден го крстил својот внук. „Јас се залагам за нашата традиција“.
По нивната церемонија, на ред дојде уште едно семејство. Но, тие немале дозвола за кум.
„Што е важно“, рече гордиот татко Никола Спарти (24) кој својата професија ја опишува со „малку ова, малку тоа“. „Побегна од карабинерите со мотор“, гласеше неодамнешниот наслов за него во весник. Но, кумот е вечен“.
Спарти и неговата сопруга потоа се возеа до блискиот град Аци Трека, каде што свештеникот Џовани Мамино, градскиот викар, ја напушти црквата Свети Јован Крстител по литургијата. Неговата епархија сè уште дозволува кумови, но бара кумовите да се заколнат дека се верници, а не членови на мафијата.
Сега многумина одат надвор од Катанија за да вршат крштевки. „Сите доаѓаат овде за да можат да имаат кумови“, вели тој.
Семејството Спарти сепак игра според правилата. Дојдоа само на ручек.
„Се чувствувам како кум“, вели Алфио Мота (22), вујко на Антонио. „Дури и да ја немам таа титула“.
