Често се забележува дека од ковидот починуваат и помлади пациенти кои обично немаат додатни болести. Но, тука треба да се внимава, бидејќи тие пациенти по правило се дебели
Што покажува досегашното лекарско искуство? Кои се најтешки отежнувачки форми за пациентите?
Половина од оние кои завршуваат во инфективна болница се дебели
– покажуваат хрватските анализи. Младите луѓе под 40 години кои немаат никакви други хронични болести а починале биле дебели. Возрасните пациенти кои починале генерално имале барем уште една болест како отежнувачка околност.
Досега нема научно истражување или статистика за процентот на луѓе со прекумерна тежина кои завршиле на интензивна нега или починале, но д-р Владимир Крајиновиќ, инфектолог-интензивист од Клиниката за инфективни болести „Д-р Фран Михаlевиќ“ во Загреб, кој работи секојдневно со најтешко болни со ковид-19, вели дека дебелината е еден од најризичните фактори.
– Пропорцијата на дебели луѓе меѓу најтешките пациенти со дијагностициран ковид-19 варира. Познато е дека постојат земји со голем процент на дебели луѓе во популацијата, како што се Соединетите држави каде околу 40 проценти се дебели.Т.н. западниот свет има повеќе дебели луѓе. Според нашето искуство, околу половина од пациентите третирани во нашата клиника се масни, т.е. дебели или крајно масни – рече Крајиновиќ.
ЗОШТО СЕ КИЛОГРАМИТЕ ПРОБЛЕМ Дебелината само по себе е проблем за лекување на пациентите, објаснува Крајновиќ, но и поради фактот што овие луѓе често имаат висок крвен притисок и / или дијабетес. Истражувањата, вели тој, покажуваат дека само зголемениот БМИ го става лицето на поголем ризик за хоспитализација поради covid-19.
Висок крвен притисок и дијабетес
– Ова беше особено забележливо во областите со голем број на пациенти каде што многу помлади пациенти беа примени во болници без никакви истовремени болести освен дебелината. Ако додадеме висок крвен притисок и дијабетес, ризикот од потежок клинички тек на болеста се зголемува – истакна Крајиновиќ.
Што се однесува до најчестите коморбидитети, според искуството, вели Крајиновиќ, повеќето починати се пациенти со висок крвен притисок, дијабетес и дебелина. Не е невообичаено за пациенти со исхемична кардиоваскуларна болест. Овие се луѓе со послаб кардиоваскуларен и респираторен систем и се склони кон бројни компликации во единиците за интензивна нега.
– Интересно е што во единиците за интензивна нега немаме многу имунокомпромитирани, трансплантирани и онколошки пациенти, што веројатно се должи на фактот дека оваа група на пациенти повеќе се придржува до препорачаните мерки како што се маски и физичко растојание – заклучува тој.
Доц. д-р sc. Дарио Рахелиќ, раководител на универзитетската клиника „Вук Врховац“, забележува дека бројот на килограми не кажува ништо за себе, но мора да се пресмета индексот на телесна маса (БМИ). Кога БМИ е поголем од 30, едно лице се смета за прекумерна тежина или дебелина: на пример, секоја жена е висока 170 сантиметри и тешка повеќе од 85 килограми, а секој маж е висок 180 сантиметри и тежок повеќе од 98 килограми.
– Дебелината е сериозно заболување кое води до други дијагнози, од дијабетес и кардиоваскуларни проблеми до хипертензија. Всушност, тоа е предизвикувач за повеќето заразни хронични болести, а од примерот на ковид можеме да видиме дека е и проблематично кај заразни болести – истакнува Рахелиќ.
Кај дебелите луѓе, метаболизмот на масното ткиво е различен и постои ослободување на хормони кои влијаат на воспалителните фактори.
– Проблемот е кога има бура со цитокини, што значи дека има силно ослободување на хемикалии кои предизвикуваат огромен проблем на имунитетот – вели Рахелиќ.
НЕМА ЗДРАВИ И ДЕБЕЛИ Кога се вели дека некое лице било здраво, но било дебело, Рахелиќ смета дека е тешко да се карактеризира така.
– Прво, дебелината не е „само“ затоа што не е естетски, туку здравствен проблем. Второ, тешко е да се знае кој што носи во телото. Многу луѓе обично немаат никакви проблеми сè додека не се појави тригер што предизвикува некои болести – објаснува Рахелиќ. Така, едно лице кое е дебело, може да има ковиди, да доживее активирање за некоја друга состојба, што може никогаш да не се појави или да се појави за неколку години.
Дека дебелината е особено фактор на ризик во комбинација со коронавирус, покажува и извештајот на Англискиот институт за јавно здравје (PHE) во кој се наведува дека луѓето со индекс на телесна маса (БМИ) од 30 до 35 го зголемуваат ризикот од смрт од ковид-19 за 40 проценти. и за дури 90 проценти кај оние чиј БМИ е поголем од 40, во споредба со луѓето со здрава тежина.