„Неговиот нацистички говор достоен за Гебелс“ – вели Жужа Хегедус
Долгогодишната советничка на Виктор Орбан поднесе оставка во знак на протест поради „чистиот нацистички говор“ што го одржа унгарскиот премиер и кој беше „достоен за Гебелс“, пренесува Гардијан.
Жужа Хегедус, една од советничките со најдолг стаж на Орбан, го познава премиерот од 2002 година и ги опиша нејзините односи со него како пријателски. Меѓутоа, во нејзиното писмо со оставка – кое во вторникот го објави унгарскиот портал hvg.hu – таа рече дека во последниве години ѝ станува сè понепријатно поради „нелибералниот пресврт“ на Орбан.
Антимигрантската реторика е клучен дел од политичката платформа на Орбан од 2015 година и тој често користи екстремно десничарски јазик. Но неговиот говор во саботата – во кој тој се осуди против „мешањето на расите“ – беше екстремен дури и според неговите стандарди.
Орбан во говорот рече дека мешањето меѓу Европејците е прифатливо, но дека мешањето на Европејците со неевропејците создало луѓе од „мешана раса“.
„Подготвени сме да се мешаме едни со други, но не сакаме да станеме нации од мешани раси“, рече Орбан. Тој додаде дека земјите каде што тоа се смета за прифатливо „веќе не се нации“.
Хегедус појасни дека долго време го бранела премиерот од обвинувањата за антисемитизам, но смета дека неговиот последен говор е неодбранлив.
Искрено жалам што таквиот срамен став ме принуди да ја прекинам нашата врска“, напиша таа.
Кабинетот на Орбан објави дека ја прифатил нејзината оставка, но тие го негираат тврдењето дека премиерот е расист.
„Не можете да бидете сериозни кога ме обвинувате за расизам по 20 години заедничка работа. Знаете подобро од кој било дека мојата влада во Унгарија следи политика на нулта толеранција и кон антисемитизмот и кон расизмот“, напиша Орбан.
Ник Торп, дописник од Будимпешта за Би-Би-Си вели дека Меѓународниот комитет на Аушвиц на преживеаните од Холокаустот го нарече говорот „глупав и опасен“.
Портпаролот на Орбан рече дека медиумите погрешно ги претставиле коментарите. Говорот се одржа во саботата во регион на Романија во кој има голема унгарска заедница. Антимиграциските ставови на г-дин Орбан се добро познати, но за г-ѓа Хегедус, саботниот говор ја премина границата.
„Не знам како не забележавте дека говорот што го одржавте е чисто нацистички говор достоен за Јозеф Гебелс“, напишала таа во своето писмо за оставка, според унгарската веб-страница hvg.hu.
Гебелс беше шеф на министерството за пропаганда на Адолф Хитлер.
Забелешките на г-дин Орбан за расата беа жестоко критикувани од некои во Унгарија, а подеднакво жестоко одбранети од други.
„Само една раса ја населува оваа земја, хомо сапиенс. И таа е единствена и неподелена“, коментира главниот рабин Роберт Фролих.
Опозициските политичари, решително поразени од партијата Фидес на Орбан на изборите во април, рекоа дека неговите забелешки се „надвор од бледото … недостојни за европски државник“.
Владиниот портпарол Золтан Ковач се обиде да го задуши растечкиот хор на осуда, тврдејќи дека премиерот со години отворено зборувал на темите за имиграција и асимилација.
Во напис на главниот владин дневен весник „Маѓар Немзет“, премиерот е пофален за одбрана на идејата за националност против обидот да се измешаат сите нации „во сива, неразлична маса“.
Во најдобар случај, г-дин Орбан изгледа збунет, понекогаш говорејќи за Унгарците како „најмешано општество“, во други времиња, се чини дека сугерира дека верува во етничка чистота.
Малку е веројатно дека оставката на Жуша Хегедус ќе има дополнителни последици во Унгарија. Партиската дисциплина е цврста, а оставките се речиси невидени.
За време на својот говор, унгарскиот лидер, исто така, се чини дека ги осветли нацистичките гасни комори во Втората светска војна, кога го критикуваше планот на ЕУ за намалување на побарувачката на гас за 15 отсто, истакнувајќи дека „минатото ни покажува германско знаење за тоа“. .
Најголемата еврејска група во Унгарија го осуди говорот и повика на средба со г-дин Орбан. Повеќе од половина милион унгарски Евреи беа убиени во последните месеци од Втората светска војна, многу од нив во Аушвиц.
Меѓународниот комитет на Аушвиц рече дека неговите зборови се „тешка на мелница за сите расистички и екстремно десничарски сили во Европа“ и тие ги потсетија преживеаните од Холокаустот на мрачните времиња на нивното прогонство.
Романскиот министер за надворешни работи рече дека забелешките се неприфатливи и дека е за жалење што тие се изговорени на романска територија.
Неговиот портпарол, Золтан Ковач, рече дека мејнстрим медиумите „хипервентилираат за неколку тешки линии за имиграцијата и асимилацијата“, но молчеше за главните точки од говорот.
Обраќајќи се на војната во Украина во својот говор, г-дин Орбан тврди дека поддршката на Западот за земјата не успеала, санкциите против Русија не функционираат и дека мировниот договор треба да биде приоритет.
Виктор Орбан го освои историскиот четврти мандат на функцијата во април, но неговиот став за војната во Русија не е во чекор со секоја друга земја на ЕУ. Тој одржува добри односи со рускиот претседател Владимир Путин и е единствениот лидер на ЕУ кој отворено го критикува украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Додека остатокот од ЕУ се согласуваше да ја намали зависноста од рускиот гас, унгарскиот министер за надворешни работи минатата недела ја посети Москва за да разговара за купување повеќе од него. Будимпешта моментално увезува 80% од гасот од Русија.
И покрај тоа што добива големи суми на средства од ЕУ, унгарската влада често се судри со ЕУ околу прашањата на владеењето на правото, како што се слободата на печатот и миграцијата.