СЕМ КАБРАЛ
Американскиот претседател Џозеф Бајден на 8 февруари го одржа традиционалниот говор за состојбите на нацијата. Како тој се приготвува ,за тој чин, кои се маките зад сцената на пишувачите на говори во Белата куќа, најзабрефтаниот тим во Вашингтон во овој период од годината. Бидејќи, најважниот годишен говор, одржан во врвен, престижен временски простор, честопати ја привлекува најголемата публика што секој американски претседател ќе ја има цела година – и секој во градот сака да биде дел од него.
Овде, една реченица може да поттикне поддршка за омилениот проект на пратеникот; таму некој пасус би можел да помогне да се започне спроведувањето на владината програма од нула.
Коди Кинан многу добро го знае ова. Како директор за пишување говори за време на вториот мандат на Барак Обама, тој беше главниот автор на неговите четири говори за состојбата на нацијата.
„Тоа е најголемиот говор што ќе го напишете цела година, но исто така е и најголемиот извор на фрустрација, најголемата мака и најголемото трошење време“, вели тој. „Сепак, сè уште ќе чувствувате гордост и олеснување кога сè ќе заврши“, додава тој.
Првото обраќање на претседателот Бајден за состојбата на нацијата минатиот март дојде само пет дена по руската инвазија на Украина.
Неговиот втор, минатата среда наутро по средноевропско време, истиот се одржа пред новиот Конгрес во кој републиканците контролираат еден дом.
Тоа значи дека говорот е многу веројатно да има многу поинаков тон од минатогодишниот, но Кинан тврди дека секако мора да се надоврзе на една клучна порака што Бајден ја остави зад себе во своето обраќање за состојбата на нацијата во 2022 година. Тој вели дека годишното обраќање е како „вградено копче за ресетирање“ на претседателскиот календар, бидејќи се одржува на почетокот на годината и многу луѓе кои не ја следат политиката на денот ќе се прилагодат за да слушаат.
Актуелчното обраќање што за време на претседателствувањето на Барак Обама го напиша заменик директорот за пишување говори Тери Зуплат
Во времето на Обама, Кинан започнал да работи на говорот најмалку месец или два однапред, затворајќи се во работна соба без прозорци под Овалната соба со часови како што се приближувал датумот.
Во неговата канцеларија има кафемат, подарок од членовите на Националниот совет за безбедност кои сакаа ставката да биде вклучена во говорот.
Некои членови на персоналот на Западното крило дури патролирале во тоалетот најблиску до неговата канцеларија и го молеле за дополнителни работи кога го виделе како излегува, се сеќава тој.
Игнорирајќи ги овие молби, како и купот е-пошта во неговото сандаче, Кинан и неговата асистентка Сузан Џејкобс смислиле систем.
Голема икона со смешковци ќе се појави на неговата врата ако разговорот се одвива во вистинската насока и тој беше отворен за предлози, но череп и вкрстени коски ќе се појават на истото место доколку нацртот не оди добро и не му треба повеќе акушерки.
И иако Кинан беше главниот пишувач на говори, тој секогаш имаше помош – од преостанатите пет или шест писатели во тимот, шефот на протоколот и, се разбира, самиот претседател.
„Вистинскиот главен пишувач на говори отсекогаш бил Барак Обама, без разлика дали станува збор за говорот за состојбата на нацијата или кое било друго големо обраќање“, вели Тери Зуплат, кој помогнал во изготвувањето на речиси 500 говори на Обама меѓу 2009 и 2017 година.
„Еден од најголемите митови за пишувањето говор е дека некако пишувачите на говор се тие што ги ставаат зборовите во устата на претседателот, а всушност е обратно.
„Говорните пишувачи секојдневно слушаат и учат од претседателот и се трудат максимално да изработат план што ќе ги доловува неговиот глас, визија и вредности“.
Зуплат тврди дека говорот за состојбата на нацијата е предизвик на кој малкумина од овие неопеани писатели навистина уживаат, говор кој мора да се одржи и е инхерентно важен, но ретко се памети.
„Има толку многу што треба да се каже што секој пишувач на говор дава се од себе за да го вклопи во некоја кохерентна целина со заедничка тема што ги спојува сите, но тоа е многу тешко да се постигне кога зборувате за навистина сè – состојбата на нацијата“, вели тој.
Пред самиот говор, Обама ќе седне со главните автори и ќе ја одреди главната тема на обраќањето.
После тоа, различни функционери од целата влада ќе бидат поканети да понудат свои согледувања, закотвувајќи го говорот во списокот на политичка реалност и фискални ограничувања.
Главниот тим за пишување потоа ќе помине низ тој список, нагласувајќи некои ставки и отфрлајќи други целосно.
„Она што го прави одличен говор за состојбата на нацијата е кога се издигнува над обичната листа на иницијативи, програми и политики, нудејќи кохерентна, ефективна приказна и визија за американскиот народ“, вели Зуплат.
Официјални лица од претходните администрации на Белата куќа ретко коментираа за тоа како е пишувањето говори за претседателот Доналд Трамп. Но, според Њујорк Тајмс, протоколите за пишување говор за обраќањето на Трамп за состојбата на нацијата биле сосема слични на традициите од времето на Обама.
Составен од увидите на различни советници, уреден од водечкиот автор Стивен Милер и поздравен како „100 отсто кажано со речникот на претседателот Трамп“.
На претседателот Бајден е познато дека е тешко да му се пишуваат говори – тој обично жонглира со повеќе верзии до последен момент и често не се држи до сценариото.
Неговиот главен пишувач на говори Винеј Реди, беше пофален од еден член на администрацијата како „некој кој течно го зборува јазикот на Бајден“.
Се очекуваше Реди да седне со Бајден еден викенд во Кемп Дејвид, претседателското место за одмор во Мериленд, каде што размислуваа и ја усовршуваа конечната верзија. Ним секако им се придружиле и други високи соработници во Белата куќа, исто како историчарот Џон Мичам.
И додека пресметката со републиканците околу лимитот на федералниот долг, истрагата на Министерството за правда за ракувањето со доверливи информации од страна на Бајден и очекуваното започнување на неговата кампања за реизбор се наближува опасно, во вторник навечер, пред една недела тие мора ада го постигнат вистинскиот баланс.
Или, како што се пошегува Кинан, „Среќно на пишувачите на говор. Мило ми е што не морам да го правам тоа“.
Инаку, американскиот претседател Џо Бајден во неговиот втор говор за состојбата на Унијата ја осуди руската инвазија на Украина и ја промовираше американската поддршка за владата во Киев. „Заедно го направивме она што Америка секогаш го прави најдобро. Водевме. Го обединивме НАТО. Изградивме глобална коалиција“, рече Бајден, ветувајќи дека ќе застане со Украина „колку што е потребно“. Конгресот одобри повеќе од 100 милијарди долари помош и воена помош за Украина и партнерските земји откако Русија ја нападна Украина на 24 февруари 2022 година.
Неколку републиканци – предводени од оние кои се најтесно поврзани со поранешниот претседател Доналд Трамп – се прашуваа дали Вашингтон треба да продолжи да испраќа толку многу пари на владата во Киев. Но, повеќето од партијата – вклучувајќи ги нејзините водачи и највисоките членови на комитетите за национална безбедност во Конгресот – очекуваат помошта да продолжи. Коментарите на Бајден за Украина беа дочекани со силен аплауз и овации и од републиканците и од демократите. Американскиот претседател Џо Бајден во своето обраќање за состојбата на нацијата рече и дека ќе соработува со големиот ривал Кина, но вети „дека ќе ја заштити земјата“.
„Посветен сум да работам со Кина каде што можеме да ги унапредиме американските интереси и да му користиме на светот“, рече Бајден. „Но, не правете грешка во врска со тоа: како што јасно кажавме минатата недела, ако Кина го загрози нашиот суверенитет, ние ќе дејствуваме за да ја заштитиме нашата земја“, рече Бајден. Пекинг негираше дека балонот бил шпионски уред.
