Бугарија станува најслаба точка: дали е тоа руски тројански коњ? Источна Европа, во моментот на најголемата опасност што и се заканува на Унијата, покажува јасни знаци на активирање на руските спијачи
ЖЕЉКО ТРКАЊЕЦ
Се сеќавам на Владимир Чижов кога во 1998 година дојде во Загреб во делегација предводена од тогашниот заменик министер за надворешни работи Игор Иванов, еден од најдобрите дипломати што ги имала Русија. Чижов беше директор на Третото европско одделение во руското Министерство за надворешни работи, а изгледаше речиси исто како и денес. Со бела коса, очила, пријатен соговорник. Повикувајќи се на сектата обожаватели на серијата Blue Bloods, потсетува на Гарет, помошник началникот на полицијата на Њујорк, кој го игра Том Селек.
Чижов како претставник на Руската Федерација седи во Брисел од 2005 година. Некои во тој град се прашуваат кога ќе поднесат барање за белгиско државјанство. Често разговара со медиумите, но трајно го одбележа изјава од ноември 2006 година. „Бугарија е во добра позиција да стане наш посебен партнер, еден вид тројански коњ во ЕУ“. Два месеци пред Бугарија да стане членка на ЕУ. Бугарија влезе во НАТО во 2004 година. Чижов подоцна ќе се обиде да ја дискредитира изјавата, но историјата е неумолива. (Инаку тој до последен ден пред нападот на Русија на Украина даваше „убедувања“ дека напад никако нема да има – н.з.).
На 6 јуни Бугарија го спречи летот на рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров да лета за Србија. Два дена подоцна, на 8 јуни, Слави Трифонов, популарниот пејач кој ја основа партијата „Има таков народ“, објави дека ја напушта коалицијата и ја урна владата. Шест дена претходно, ЕУ се согласи на уцената на Виктор Орбан за отстранување на Кирил, патријархот на Руската православна црква, од листата на санкционирани лица.
А ден потоа, естонската премиерка Каја Калас ги исфрла членовите на Центарот од владата. Каја на 6 јуни објави дека „протоколот за соработка со Единствена Русија, склучен во 2004 година, повеќе не е во сила“. Единствена Русија е партија на рускиот претседател Владимир Путин.
Истокот на Европа, од Балтикот до Црното Море, во моментот на најголемата опасност што и се заканува на Унијата, покажува јасни знаци на активирање на руските спијачи со цел да се наруши единството на ЕУ, а можеби и на НАТО, иако второто е помалку веројатно.
Ситуацијата на украинските боишта не му оди во прилог на Киев. Силите, оправдано, се повлекоа од Северодоњецк, веројатно е дека во ќе падне и Лисичанск, двата града во регионот Доњецк кој моментално е цел на сите цели на руските агресори. Угледниот The Soufan Center дава концизен преглед на ситуацијата на двете страни. „Како што (Украина) ги внесува западните оружени системи во борба, одржувањето и снабдувањето со резервни делови од Запад ќе станат сè поважни за одржување на борбената моќ. Кога станува збор за руските сили, „дури и таму каде што постигнаа скромен успех на бојното поле, тие платија огромна цена во работна сила и морал. Поради официјалниот статус на конфликтот како ’специјална воена операција’, голем дел од потенцијалната борбена моќ на Русија не се користеше во Украина“.
Непознатото во моментот е влијанието на доделувањето на статусот на Украина за кандидат за членство во ЕУ врз политичките одлуки на Киев. Кој сè уште тврди дека нема да се откаже од борбата додека не се врати ситуацијата пред 24 февруари, денот кога започна општата руска агресија. Што не изгледа како толку веројатно сценарио.
Од оваа гледна точка, важноста на иницијативата за три мориња, која сè уште има за цел да ги зајакне комуникациите север-југ во областа на истокот, од Балтикот до Јадранското и Црното Море, станува очигледна. Простор кој е слаба, ранлива точка на Европа, а следствено и на Организацијата на Северноатлантскиот договор. Очекуваниот влез на Шведска и Финска во НАТО е уште поважен, што ќе го направи северниот дел на Европа единствен нордиски бастион, па Русија добро ќе размисли дали да се осмели да го нападне. Во многу помала мера, нордискиот блок обезбедува одредено ниво на безбедност на балтичките држави дека не мора да чекаат за помош од сојузниците само преку Полска, туку и од другата страна на Балтичкото Море.
Ова е особено важно за Естонија, која има длабоки врски со Финска. Така, одлуката на премиерот Калас да ја исфрли Централната партија од коалицијата може да биде превентивен удар доколку Москва планира операција како онаа во Бугарија. Предизвикувањето криза во Естонија не би било ново за Русија, која во 2007 година направија сајбер-блокада на еден ден. Слабеењето на Естонија би било и одговорот на Финска за влез во НАТО.
(Во истиот број загрепски Глобус преку перото на Борислав Трошев, во рамки на темата потсетува дека бугарските социјалисти, владини партнери на премиерот во заминување Кирил Петков, во мината средата изјавија дека нема да ја поддржат новата влада на Кирил Петков поради протерувањето на 70 руски дипломати (!). Од оваа партија доаѓа министерката за надворешниработи со кои комуницира нашиот османи. Мислењето на социјалистите уште повеќе да ја доближи оваа земја, членка на Европската унија и НАТО до нови избори наесен, четврти од април 2021 година. Проруските социјалисти сметаат дека е неприфатливо протерувањето на дипломати поради сомневање за шпионажа. „Ги прекинуваме сите преговори со партијата ПП за формирање нова влада“, изјави лидерот на социјалистите и вицепремиер во заминување, Корнелија Нинова, практично министерката за надворешни која е се уште во функција.
„Одлуката за протерување на 70 руски дипломати е без преседан… Сметаме дека е целосно неприфатлива“, додаде таа).