БИЉАНА СРБЉАНОВИЌ
Случувањата со Новак Ѓоковиќ немаат врска со „борбата за деморкатија“”.Ние упорно одбиваме да прифатиме една едноставна, исто толку едноставна и фундаментална вистина: Србите не се посебни. Тие едноставно не се
Но, колку и да звучи парадоксално, во целото ова фијаско околу учеството на Ѓоковиќ на Австралија опен, најмалку е важно неговото учество на Австралија опен. Постапките, па сите реакции, медиумските написи, шпекулациите, откритијата и „откритијара“ на можни неправилности во официјалните документи, сите испади на неговото семејство, политичарите, австралиските и српските власти, твитовите на Вучиќ, мајчините солзи, молкот на Новак, молкот на сопругата, сето тоа заедно е учебник, студија на случај и уште една епохална пропуштена можност да, како општество, со минимум разумно однесување, разберете кој е нашиот фундаментален проблем.
Ние упорно одбиваме да прифатиме една едноставна, исто толку едноставна и фундаментална вистина: Србите не се посебни. Тие едноставно не се. Тие се исти како и сите други, дури и најпосебните меѓу нас, вредат колку и најпосебните каде било во светот и баш така е.
Тоа не значи дека сите имаме исто знаење, таленти, здравје, интелигенција, способности во која било смисла. Напротив, тоа само значи дека некој генијално надарен, како човек, не вреди ништо повеќе од глупава просечност, и фала богу што е така, а да ги комплицирам работите, многу добро знам кога не е, затоа што, се разбира, не сум толку наивна и слепа, гледам дека цела планета се распаѓа токму поради огромниот јаз меѓу еден процент од оние кои имаат поголема моќ и богатство од остатокот од светот, што ги прави способни да дејствуваат како да се посебни, но тоа не ги прави суштински. Но, да не се зампрувам со филозофијата на весникот затоа што сега тоа не е важно.
Она што е важно е дека не сме сите Новак. И да, ако очекуваме дека тој заслужува поинаков третман од целиот континент (во кој тој, а не континентот се обидува да влезе), не е ни чудо што се прашуваме – како тоа цел свет не мрази? Прво, светот не не мрази, затоа што сме небитни и повторувам, не сме Новак. Второ, го мразиме светот затоа што мислиме дека сме посебни и никој друг не го разбира тоа. Трето, ниту светот не го мрази Новак, но овој генијален спортист во текот на кариерата упорно се обидува да биде сакан повеќе, а потоа се лути што не успева во тоа. На крајот се работи само за тенис, врвни спортови, огромни пари, милионски плати и неограничено влијание за многу мала група луѓе кои ја користат својата моќ само за себе..
Дали Новак (и со каков успех, по целиот скандал) ќе го игра турнирот е важно само за него и за бизнисот на Австралија опен, потоа за заработката на ТВ преноси, за рекламните агенции и пласманот на стоки и договори. Тоа е буквално безначајно за човештвото. Тоа е ирелевантно дури и за Србија, освен што се покажуваме во вообичаено мизерно светло.
Дали ќе настапи или не, нема никаква врска со „борбата за слобода“, со „спротивставувањето на тиранијата“ на Ѓоковиќ, со „бламот на меѓународната заедница“ и со „борбата против ропството на австралискиот народ“. Тоа е исклучиво поврзано со фактот дека еден од најголемите спортисти на сите времиња се смета себе си за поважен од кој било. Може да пропушти турнир, може да се вакцинира, не може да се вакцинира и да не се вакцинира, може да користи јавна телефонска говорница и да каже при тоа во какви услови живеат вистинските затвореници на австралиските имиграциски власти, а не да бара личен газда и базен, гнасни услуги во „заробеништво“; можел да дојде 3 дена порано, па да биде во карантин во пропишаното време, да не се разболува меѓу децата, а потоа да има проблем со сомнежот дека бил навистина болен, можеше да го замолчи татко му и да не искажува јавно луди паранаучни ставови за кои никој не го ни прашува, можеше да се налути и да каже – не ме сакам? Па, ајде да си одиме. Сето ова можеше да го направи, само ние како општество да не го убедивме да се бори за докажување на српската посебност. Дека светот мора да се прилагоди на него-нас, а не обратно. Дека тој-ние вредиме повеќе од кој било.
Да направеа вакво нешто Надал или Федерер, ќе им ги запалевме амбасадите и нема сомнеж за тоа. Но, работата е што не би го направиле тоа, бидејќи не трпат нездрав национален притисок пред секој турнир да се однесуваат како да одат во војска и да земат пушка, а не да само да ја удираат топката со спортски. инструмент. Новак, за жал, нема толку среќа. Притисокот да ни се „одмазди“, да ја докаже нашата посебност, нашата инфериорна супериорност, го доведува во такви неволји. Само да го оставиме на мира, да го прави тоа што го прави најдобро на светот, а да не очекуваме ништо друго, на сите ќе им биде полесно. Кој знае, можеби ќе дознаеме дека светот навистина го сака..
(Авторката е драматург и професор на Факултетот за драмски уметности а колумната е објавена во Блиц)
