Негативните последици од пандемијата со Ковид 19 врз квалитетот на образованието во глобални размери ги потврди и меѓународната ПИСА студија што беше спроведена во 2022 година
Минатата недела Организацијата за европска соработка и развој (ОЕЦД) ги објави резултатите од ова последно меѓународно тестирање, кои покажуваат генерално намалување на нивото на јазичната, математичката и научната писменост кај учениците на 15-годишна возраст во речиси сите држави учеснички, извести МОН.
Со минимална разлика, резултатите за Северна Македонија го задржуваат нивото кое беше измерено во 2018 година. Од вкупно 81 држава кои беа дел од тестирањето, со постигнати 389 поени, нашата земја е на 61-то место според резултатите по математика. Со постигнатите 359 поени при мерењето на јазичната писменост, односно читање со разбирање, рангирани сме на 71-то место, додека по природни науки нашите ученици постигнаа 380 поени, што ја рангира државата на 68-то место во Европа.
Резултатите ќе бидат од исклучителна важност за ревидирање на постојните и креирање на идните образовни политики. ПИСА е едно од најпознатите и најкредибилни меѓународни тестирања кое ја мери писменоста, односно применливото знаење што му е потребно на ученикот за да го продолжи своето образование и да успее во личниот и професионалниот живот. Задачите во тестовите се поврзани со реални ситуации во кои може да се најдат учениците, и преку одговорите не се мери репродуктивното, туку функционалното знаење, кое е важно за поврзување, разбирање и решавање на проблеми, соопшти МОН.
ПИСА тестирањето за прв пат кај нас се реализираше електронски, а ОЕЦД даде висока оценка која ја потврдува техничката подготвеност на Северна Македонија и беспрекорноста на спроведувањето, што не е случај во 20% од земјите учеснички во кои не беше запазен барем еден од стандардите на изведување на тестирањето.
Ова е четврто учество Република Северна Македонија во ПИСА, преку Министерството за образование и наука. Претходно бевме дел од студиите во 2000та, 2015та и 2018та година. Во месеците април и мај 2022 година беа опфатени 6610 ученици од 111 средни училишта, каде во зависност од големината се тестираа од 35 до 155 ученици на македонски и албански јазик. Реализатор на студијата кај нас е Државниот испитен центар.
Учениците од Србија и понатаму се под просекот по математика, читање и научна писменост, покажуваат резултатите од најновиот циклус на тестови ПИСА за 2022 година.
Истите резултати ги забележаа и студенти од земјите во регионот, покрај Србија и Македонија тоа важи и за Црна Гора, Косово и Хрватска. Учениците од Словенија се нешто подобри.
Овие тестови на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) ги полагаат 15-годишни ученици на секои три години, а учениците од Азија повторно блескаат, пред се од Сингапур, Кина, Тајван и Јапонија.
„Но, она што се мери со тестот ПИСА, кој е сложено, развиено размислување и функционална примена на знаењето, не е важно за училиштата во Србија“, вели Драгица Павловиќ Бабиќ, поранешен координатор на ПИСА во Србија, за Би-Би-Си на српски јазик.
Околу 690.000 студенти од 81 земја учествувале во истражувањето за 2022 година, се наведува на веб-страницата на Институтот за евалуација на квалитетот на образованието.
Тие претставуваа приближно 29 милиони 15-годишни ученици во училиштата од 81 земја/економија.
Основната цел на ПИСА тестот е да се провери степенот до кој младите се способни да ги разберат и искористат дадените информации при решавање на релевантни проблеми од секојдневниот живот.
Заедно со тестовите за читање, математика и научна писменост, учениците решаваа и задачи за креативно размислување.
Податоците за креативното размислување ќе бидат достапни на пролет следната година.
ПИСА (Програма за меѓународно оценување на учениците – ПИСА) е програма за меѓународна евалуација на образовните достигнувања имплементирана од ОЕЦД и партнерите.
Програмата систематски го следи нивото на функционална писменост што ја постигнуваат петнаесетгодишните ученици од областите математика, природни науки и читање со разбирање.
Главната цел е да се испита степенот до кој младите се способни да ги разберат и искористат дадените информации при решавање на релевантни проблеми од секојдневниот живот.
ПИСА се спроведува од 2000 година во тригодишни циклуси, а по циклусот 2025 студијата ќе се прави секоја четврта година.
Азиските училишта го предводат патот
Студентите од Сингапур се без ништо, покажаа резултатите од тестовите на ПИСА.
Го повторија успехот на претходните генерации од 2015 година.
Учениците од Сингапур постигнале просечен резултат од 575 поени по математика, 543 поени во читање и 561 поени во наука.
Заедно со Хонг Конг, автономен регион во Кина, Јапонија, Кореја и Макао (Кина) ги надмина сите земји во математиката.
Заедно со нив, уште 17 земји имаат резултати над просекот на ОЕЦД за математика (472 поени).
Просечните резултати на земјите од ОЕЦД се: 472 по математика, 476 во читање и 485 во науката во циклусот 2022 година, додека претходно тие беа околу 500 поени.
Кога ќе се споредат резултатите на Србија со земји кои се или географски блиски или имаат сличен бруто национален приход, може да се види дека учениците од Естонија, Полска, Словенија, Унгарија и Хрватска имаат значително повисоки постигања од српските ученици по сите три предмети.Павловиќ Бабиќ вели дека резултатите сведочат дека азиските земји се посветени на образованието.
„Фактот дека Сингапур е богат е една работа, но многу поважно е да инвестираат во образованието, бидејќи образованието им е приоритет.
„Во Сингапур тоа е важна активност во општеството и сите се посветени на квалитетот на образованието“, објаснува Павловиќ Бабиќ.
Тој додава дека во главите на луѓето има порака дека образованието е нешто што е инвестиција во иднината на државата, бидејќи утре овие млади луѓе ќе управуваат со државата и општеството.
„Србија хронично го нема тоа, бидејќи разни други работи се приоритет.
„За тоа сведочи колку се потценети просветните работници во Србија“, истакнува Павловиќ Бабиќ.
Во првите три истражувања (во 2000, 2003 и 2006 година), Финска беше на прво место.
Павловиќ Бабиќ вели дека платите на наставниците во Финска се над националниот просек и дека професијата е високо ценета.
„Наставните факултети во Финска се попрестижни и побарани од архитектурата или психологијата.
„Тоа само покажува колку се грижат за образованието и која е мотивацијата на младите да бидат наставници“, вели Павловиќ Бабиќ.
Девојките подобро читаат, момчињата се бројат
Тестирањето на ПИСА покажа дека девојчињата значително ги надминуваат момчињата во читањето и малку во науката, додека момчињата ги надминуваат девојчињата за девет поени по математика.
Учениците неимигранти во просек по математика добивале 29 поени повеќе од учениците имигранти.
ОЕЦД има 37 земји-членки, главно развиени земји како Соединетите Американски Држави, Јапонија и Европската Унија.
Но, се повеќе и повеќе држави учествуваат во тестирањето, бидејќи властите сакаат да видат каде се нивните ученици во споредба со меѓународните стандарди.
