Кај истопчниот сосед владее хаоси има проблеми што никој однадвор не ги разбира. Анализа на Дојче веле на бугарски
Излегувањето на ИТН (Има таков народ) од владиниот кабинет и изгласувањето недоверба иницирана од страна на ГЕРБ е „проблем што никој надвор од Бугарија не го разбира“ – така авторитетни меѓународни медиуми ја коментираат состојбата во земјата и ризикот од хаос и неконтролираност.
Владата на Петков падна, пишува Мајкл Мартенс во својата опсежна анализа за Франкфуртер алгемајне цајтунг (ФАЦ). И објаснува зошто:
„Неодамна од коалицијата излезе ИТН – партија предводена од сомнителен шоумен и поп пејач. Причината: спор за парите. ИТН сакаше да добие речиси две милијарди евра за инфраструктурни проекти, но во исто време да ги заобиколи контролните механизми – и ова во Бугарија е докажан рецепт за посегнување по европските фондови. нивните гласачи“.
Никој надвор од Бугарија не покажува разбирање за ова прашање
И Фолкер Пабст во швајцарскиот „Ноје Цурхер Цајтунг“ напиша дека причина за излегувањето на ИТН од владата е спорот за буџетот за изградба на патишта. Авторот потсетува: „Во минатото, јавните набавки често беа злоупотребувани за корупциски махинации.“ Пабст, исто така, го истакна спорот за европските преговори со Северна Македонија како уште една причина за напуштање на ИТН и коментира: Трифонов го обвини Петков дека направил премногу отстапки. „Написот во НКЦ е насловен со дилемата: „На Бугарија и се заканува повторно да потоне во политички хаос“.
Според Мајкл Мартенс, на Бугарија сега и се заканува состојба на постојана неконтролираност. Авторот на ФАЦ го цитираше Торстен Гајслер, шеф на фондацијата Конрад Аденауер во Софија, коментирајќи ја неговата загриженост дека „незадоволството од политичарите и партиите може да ескалира во незадоволство од целиот систем, дополнително влошено од тешката економска ситуација“.
Според Мартенс, нестабилноста во Бугарија не навестува добро за плановите на ЕУ да испрати сигнал за решителност до Русија, давајќи нов поттик на закочената политика на проширување на Балканот. „Но, на овој начин, веќе извесно време, Бугарија е најголемата пречка – и веројатно ќе остане. Софија го блокираше почетокот на разговорите со северна Македонија, која спроведе храбри реформи, вклучително и новото државно име наметнато од Грција, и заслужува повеќе од која било друга балканска земја шанса да започне преговори за членство. Аргументите на Софија за ветото се менуваа неколку пати. Последниот услов вели дека Скопје мора да го вклучи во Уставот на Северна Македонија присуството на бугарско малцинство во земјата пред да добие право да преговара со ЕУ. Кон ова се додава обемна листа на бугарски тврдења поврзани со историјата“, напиша Мајкл Мартенс и наведе некои од жешките теми во бугарско-македонските спорови.
Не е ни чудо што во Брисел и во другите европски престолнини ваквите тврдења наидуваат на недоразбирање, несогласување и потсмев“, се сеќава авторот, мислејќи на притисокот што Софија го изврши по ова прашање.
Тој разговараше и со поранешниот министер за правда Христо Иванов, кој е и лидер на ДА Бугарија, „партија која вложува повеќе напори од која било друга за зајакнување на демократијата и владеењето на правото.“ Во разговорот Христо Иванов предупреди дека доколку Европа зголеми го притисокот врз Софија, може да дојде до спротивен ефект и позициите да се стврднат. Според Иванов, европскиот притисок е вистински подарок за националистичките сили во Бугарија, како и за Путин и русофилите во земјава. Христо Иванов, за кого Мартенс пишува дека е „се освен националист“, исто така стравува дека на овој начин „ЕУ може да ја изгуби Бугарија како конструктивен партнер“. Краткорочно, сосема е нереално да се најде мнозинство во парламентот за да се укине ветото – за ова веројатно ќе бидат потребни месеци, ако не и години, вели бугарскиот политичар во интервју за ФАЦ.
Силите кои го формираа стариот корумпиран систем
Во швајцарскиот NCC, авторот Фолкер Пабст пишува дека со нова влада во Софија, компромисот за прашањето за Северна Македонија ќе биде уште понезамислив. Тој ги анализираше и можностите за нова коалиција и меѓу другото напиша: „По напуштањето на владата, ИТН веќе се приклучи на опозицијата, во која членуваат партијата ГЕРБ на долгогодишниот премиер Бојко Борисов и нејзиниот коалициски партнер МРФ, бугарската турско- доминираше партија.олигарси. Тоа се токму силите кои го обликуваа стариот корумпиран политички систем во последните години. А на нив се додава и националистичката партија Вазраждане, која е блиска до Кремљ.
На крајот, ќе цитираме неколку реченици од интервјуто на поранешниот шеф на македонската дипломатија Никола Димитров за македонското издание на Дојче веле за францускиот предлог за решавање на спорните прашања: „Клучното прашање е дали таквиот договор ќе не приближи. кон целта – членство во ЕУ. За мене нема дилеми. Со таква рамка ЕУ ќе биде подалеку отколку што е денес, кога не сме ни почнале преговори. (…) Воведувањето на бугарските барања во процесот на преговори ја става нашата судбина целосно во рацете на Софија. И ако таа не е задоволна од ништо (не само со вклучување на Бугарите во Уставот), тогаш ние ќе застанеме или ќе бидеме вратени назад“, рече Димитров.