ТАТЈАНА ФАЛГЕНХАУЕР
Современите тирани изгледаат недопирливи – санкциите не влијаат врз нив, граѓаните не ги соборуваат. Денес, најважно за нив е да продолжат со својот живот што е можно подолго, а со тоа и со својата моќ.
Замислете клуб што ги собира тираните, автократите и диктаторите. Би изгледало многу слично на самитот на Шангајската организација за соработка што штотуку се одржа. Како што се испостави, во нивните приватни разговори, учесниците дискутираа за темите што најмногу ги загрижуваа. На пример, нивната сопствена бесмртност!
72 ГОДИНИ СЕ УШТЕ НЕ СЕ’ НИШТО Снимките од Си Џинпинг, Владимир Путин и Ким Џонг-ун како шетаат, опкружени со нивните придружби, се совршени за учебници по политички науки посветени на диктаторските режими. Ким Џонг-ун се издвојува по својата младост, но другите двајца – 72-годишниот Путин и Си – дискутираат за бесмртност. Руската државна новинска агенција ТАСС деликатно пишува „долговечност“. Но, овие луѓе сонуваат за бесмртност. И се убедуваат едни со други дека нивната возраст е сè уште ништо. Децениите што ги поминале на власт не им се доволни – тие сакаат повеќе и веруваат дека модерната наука и технологија ќе им обезбедат вечен живот. И Си и Путин разбираат дека за нив ова е еднакво на вечна моќ.
Но, не е ли ова сонот на секој тиранин и диктатор? Соочени со перспективата да живеат до 150 години (кој и да е бројот што го споменува Си), обемот на денешните настани, без разлика дали станува збор за репресија или војна, се губи, тривијализира и се повлекува во втор план. Тие сонуваат да не мора да бараат наследници и да не се збогуваат со главната работа во нивниот живот – неограничената моќ во земјата.
ЖИВОТОТ НА ПУТИН И СМРТТА НА СИТЕ ДРУГИ Овој разговор изгледа особено злокобен во однос на заднината на војната, репресијата и ставот кон вредноста на човечкиот живот во Русија. Путин е воен злосторник – разумните луѓе тешко би го оспориле ова. Но, духот на смртта лебдел околу него дури и пред почетокот на целосната војна во Украина: од неподготвеноста да ги спаси морнарите од потонатата подморница Курск до убиството на неговиот главен политички противник, од непочитувањето на животите на заложниците во Беслан до демонстративното игнорирање на семејното насилство – сето ова покажува дека за Путин човечкиот живот не значи ништо. Само неговата сопствена моќ и неговиот сопствен живот се важни.
За што е подготвен да жртвува десетици, ако не и стотици илјади животи? Тој нема идеологија, нема разбирливи цели, исполнет е само со желба да владее засекогаш. Како таков, тој се потпира на стравот и смртта. Логично е дека Путин би сакал да го задржи овој свој статус што е можно подолго. Тој нема сомнежи за својата неказнивост, па затоа сите биотехнологии и ветувања за вечен живот не се закана за живеењето во Меѓународниот трибунал, туку шанса да се извршат уште повеќе убиства и да се освојат уште повеќе територии.
Но, не е ли ова сонот на секој тиранин и диктатор?
ТРИУМФОТ НА БЕЗНАДЕЖНОСТА Слушајќи го размислувањето на Путин за бесмртноста, мислам дека нема да ја видиме поранешната голема брзина на промена на советските политички лидери, како во времето на Брежњев, Андропов и Черненко. Путин и неговата придружба очигледно имаат намера да живеат што е можно подолго. Во разговорите посветени на промената на режимот, редовно се слуша дека единствената надеж е поврзана со биолошкиот фактор, а не со (невозможниот) дворски удар или со некое надворешно влијание. Се чини дека самиот Путин така мисли.
Но, ако навистина живее уште 20-30 години, што ќе се случи со земјата? Која генерација ќе порасне? Колку луѓе има во Русија кои не виделе друга моќ, освен Путиновата? И колку Руси ќе се зголемат кои ја сметаат репресијата за норма на животот? Дали ќе се покорат или ќе се побунат? Можеби во овој случај, единствената утеха лежи во две тешки баналности, но само затоа што зборовите се банални не значи дека не се вистинити. Прво – правете што морате и нека биде што сакате. И второ – сите умираат некогаш.
(Татјана Фелгенхауер е руска новинарка, водителка на програмата „Појадок шоу“ и на YouTube каналот „Медиазона“)
