Груби проценки велат дека Јужна Америка има околу 56 проценти од вкупните депозити на литиум. Многу земји или веќе ја ставија експлоатацијата на литиумот под национална јурисдикција или ја условуваа соработката со меѓународни компании со јавно-приватно партнерство
Кога боливиските власти, под раководство на претседателот Луис Арце, бараа стратешки партнери со кои ќе го започнат долгиот процес на експлоатација на литиум во јуни минатата година, тие се обратија до руската државна компанија Росатом и кинеската групација „Citic Guoan“. Договорите вредни околу 1,26 милијарди евра треба да ја потурнат економијата на оваа јужноамериканска земја, која со околу 23 милиони тони литиумска руда суверено е на првото место по големината на наоѓалиштата на „белото злато“, во респектабилна рамка.
Кога боливиските власти, под раководство на претседателот Луис Арце, бараа стратешки партнери со кои ќе го започнат долгиот процес на експлоатација на литиум во јуни минатата година, тие се обратија до руската државна компанија Росатом и кинеската групација „Citic Guoan“. Договорите вредни околу 1,26 милијарди евра треба да ја втурнат економијата на оваа јужноамериканска земја, која со околу 23 милиони тони литиумска руда суверено е на првото место по големината на наоѓалиштата на „белото злато“, во респектабилна рамка.
Од друга страна, официјален Пекинг и Москва ќе добијат поголем пристап до суровината која ќе ја одбележи индустријата на 21 век. Затоа што од него не зависи само производството на мобилни телефони и електрични автомобили, туку и целата ИТ индустрија, како и развојот на сложените одбранбени и безбедносни сектори.
Како втор најголем производител на литиум во светот, Чиле во април минатата година ги заостри еколошките стандарди за експлоатација и екстракција, што навистина не ги импресионираше нивните претходни партнери, американскиот гигант Албемарле. По него, Боливија презеде слични чекори, па дури и Аргентина, како земја со, како што често се вели, „најповолна бизнис клима“ за странските инвеститори, реши да ги слушне предлозите за формирање на „Литиум ОПЕК“, чија главна предлагач засега е токму Арсе.
Груби проценки велат дека Јужна Америка има околу 56 проценти од вкупните депозити на литиум. Многу земји или веќе ја ставија експлоатацијата на литиумот под национална јурисдикција или ја условуваа соработката со меѓународни компании со јавно-приватно партнерство. Искуството покажува дека заедничкиот настап на светскиот пазар би го подобрил нивниот преговарачки потенцијал, како во однос на склучување договори за цената на суровините, така и во однос на воспоставување на т.н. вертикална интеграција – со други зборови, дека преработката на литиум и производството на батерии се врши во земјата каде што се врши експлоатацијата – како и во однос на еколошката безбедност на самата експлоатација. На крајот на краиштата, во последната третина од минатиот век, Венецуела и Саудиска Арабија создадоа нафтен картел токму за да ги спречат шпекулантите да ја намалат цената на „црното злато“. Денес, членките на ОПЕК произведуваат вкупно четириесет проценти од сурова нафта.
Се создава систем на споени судови – од една страна државите кои историски се борат со високиот животен стандард се обидуваат да ги подобрат своите геоекономски позиции, а од друга страна треба да очекуваме поголем геополитички притисок врз нив од различни центри за моќ. Особено ако се земе предвид фактот дека победниците на „трката за литиум“ се чини веќе се познати.
И не беше секогаш така. Пред пет години се сметаше дека германските компании се најблиску до склучување долгорочни стратешки договори со боливиските власти. Некои договори беа потпишани, да бидам искрен, но претходниот претседател, Ево Моралес, ги откажа, по масовните демонстрации на кои домородното население, во голем дел, бараше почитување на еколошките стандарди, но и ревизија на договорот, што ќе го насочи најголемиот дел од профитот во локалната каса. Наместо да ја продолжи соработката со Германците, Боливија под водство на Луис Арче реши да ги смени деловните партнери.
