Убави се, готват се, имаат деца и го усреќуваат сопругот: во последните години носталгијата за т.н. традиционалните сопруги стануваат посилни – особено на социјалните мрежи. Женските инфлуенсери заработуваат милиони. Што се крие зад овој тренд? Дали тој модел работи против сликата на кандидатката за американски претседател Камала Харис?
АНА ЧАЈКА
Нара Смит е облечена во свечен црвен фустан додека подготвува вечера за својот сопруг и трите деца. На социјалните мрежи 23-годишна инфлуенсерка изгледа речиси совршено. Смит е секогаш брилијантно облечена – во видеа во кои сама подготвува се: од Кока-Кола до Нутела. Тоа е дел од новиот тренд на социјалните мрежи – т.н Tradwives (скратено од традиционални сопруги – од англиски “традиционални сопруги”). На TikTok, тие промовираат „традиционални“ родови улоги, многу содржини за готвење и грижа за деца. Нара Смит има над 9 милиони следбеници
Сепак, овој тренд не е ограничен само на гламурозните тоалети на Нара Смит. Хана Нилман, на пример, е 34-годишна инфлуенсерка позната по профилот „Балерина Фарм“. Таа покажува како живее на фарма, одгледува осум деца, молзи крави и се грижи за зеленчук. Поранешната балерина, модел и блогерка е уште еден претставник на движењето на т.н традиционални сопруги, кои го подигнаа култниот живот од 1950-тите.
КОРЕНИ ВО ИСТОРИЈАТА ИЛИ САМО ИЗМИСЛЕН ИДЕАЛ? Ова движење почна да се здобива со популарност на социјалните мрежи околу 2018 година. Некои велат дека тоа е поврзано со форумот на социјалната мрежа Редит наречен „црвената пилула“, која исфрла омраза кон жените. Во филмот „Матрикс“, земањето црвена пилула значи будење на вистината – во овој случај, метафората усвоена од мажи кои чувствуваат дека нивната мажественост е потисната и кои копнеат за традиционални родови улоги.
Но, идејата за традиционалната сопруга датира од идеалот за обединето семејство од 1950-тите. „Денес, таа идеја е носталгична, класна фантазија“, вели Лиза Вејд, вонреден професор по социологија и член на факултет во програмата за студии за родови и сексуалност на Универзитетот Тулејн во Њу Орлеанс. Во претходната историја на САД, повеќето семејства функционираа како мали бизниси во кои и мажот и жената придонесуваа за економската исплатливост на домаќинството, објаснува Вејд.
МОДЕЛ ШТО ЈА ИГНОРИРА ЕКОНОМСКАТА РЕАЛНОСТ „Идеалот за сопруг кој го храни семејството и сопруга домаќинка се појави во 1950-тите, но брзо се распадна“, изјави таа за ДВ. Истражувачот верува дека трендот „традвајца“ ги избира само најгламурозните во историјата, фокусирајќи се на краткиот период кога средната класа и богатите бели мажи би можеле да си дозволат да имаат сопруги домаќинки. Но, тоа ја игнорира економската реалност на повеќето семејства денес, вели Вејд.
Традиционалниот тренд на сопругата привлече обожаватели, но и критичари. Некои се восхитуваат на женственоста на овие блогери и нивниот избор да се посветат на своите семејства. Други тврдат дека овие жени отелотворуваат застарени улоги и ефективно стануваат затворенички во своите домови. Според други критичари, овој начин на живот е нереален и недостижен за повеќето луѓе. Да се биде влијателен на социјалните медиуми е работа со полно работно време сама по себе за оние кои се доволно успешни да го монетизираат својот резултат.
ДОБРО ОБЛЕЧЕНИ ЖЕНИ И ЕКСТРЕМНО ДЕСНИЧАРСКИ ПОЛИТИЧАРИ Камала Харис: един друг модел за женственост
Некои се прашуваат дали овој тренд на социјалните медиуми им служи на одредени политички интереси како дел од културната војна.
Според социологот Викторија Рош, „традиционалните сопруги“ се дел од поголема дискусија за родовите улоги и како сакаме да функционираме како општество. Дури и ако не се сметаат себеси за политички мотивирани, начинот на кој го претставуваат својот идеален свет е оружје во рацете на екстремно десничарските групи. Многу од овие жени дури и го обвинуваат традиционалниот феминизам за проблемите со кои се соочуваат жените денес, како што е да мора да балансираат меѓу кариерата и семејството. Според Рош, ова ги зајакнува екстремно десничарските идеи за „традиционалните семејни вредности“.
Германската партија Алтернатива за Германија (AfG), позната по своите конзервативни ставови за семејството, добива се поголема поддршка кај жените. AzG користи слики во своите кампањи кои – било да е несвесно – се промовираат и од т.н. трговци на социјалните мрежи. На пример, една објава на Инстаграм профилот на партијата ги спореди „модерните феминистки“ со „традиционалните жени“, користејќи негативни стереотипи како што се привлечност, избор на кариера и претпоставени вредности.
Како што се приближуваат претседателските избори во САД, сè попопуларните „традиционални сопруги“ се во спротивност со демократската кандидатка Камала Харис. Таа е првата жена потпретседател на САД и е пример за сосема поинаков модел на женственост, во кој кариерата е во центарот. Харис има две посвоени деца.
Другиот кандидат за потпретседател, републиканецот Џеј-Ди Венс, даде контроверзни изјави за овие прашања. На пример, дека за жените приоритет треба да биде одгледувањето деца наместо да се занимаваат со кариера.
Оваа опозиција пред се поставува едно прашање: како сака да живее следната генерација Американки.