Меѓународната заедница се соочува со избор помеѓу две решенија: националистичка изолација или глобалната солидарност. Ако Грција треба по секоја цена да ги врати долговите етипки е спорно ама математички е можно – земјата да преживее ама за да може да купув стока од Германија во иднина
ИНОСЛАВ БЕШКЕР
Роберт Бајруши го цитира израелскиот аналитичар Јувал Ноа Хаари во колумчни идеината во „Јутарњи лист“, велејќи дека меѓународната заедница се соочува со избор помеѓу две решенија: националистичка изолација или глобалната солидарност. Па, Хаари се одлучува за глобална соработка.
Ваквото расудување, етички неконтролирано, логично, принципиелно (уредете понатаму, ако сакате) се однесува на политичкиот панел и книгата што се продава – но не вреди пет пари во пракса кои не се засновани врз принципи, а не логика, а камоли за етика , но во интерес, непосреден, што е далеку од следниот термин.
Во општина каде има само две партии, малку е веројатно дека сите ќе гласаат за едната или за другата. Секогаш има поддржувачи на едниот и поддржувачи на другиот. Уште помалку едногласно – или – или – може да резонира низ државите. Илузорно е да се очекува генерална заложба за едно решение од „меѓународната заедница“, вклучително и од Унијата. Индивидуалните земји ќе одлучат за критериумите за нивна корист, заработка, пари.
Во овој поглед, дилемата не е меѓу економските интереси и солидарноста. Ќе има исто толку солидарност како што квалификуваното мнозинство ќе го види во нивниот краток или долгорочен интерес. Дури и во грчката криза, мнозинството немаше за цел да ја банкротира Грција, да не го врати долгот и да не може да купува стока, на пример во Германија, туку да ја собере доволно за да продолжи да ги отплаќа и купува. Да остане корисен за нив, барем од таа причина, за самата себе. Во етиката, ова е веројатно цинизам, во економијата се нарекува математика.
Тогаш, е незбунувачки одговорот, барем се чини жално: Унијата, по смирувањето на пандемијата „Ковид-19“, ќе остане она што нејзините членови сметаат дека е корисно.
Во Ломбардија и во Венето, бевме сведоци на тоа како суверени политички лидери во регионалната власт (и една област управувана од ксенофобична лига под водство на Матео Салвини) триумфално напишаа на социјалните мрежи, кажувајќи им на печатот дека ова е, на крајот на краиштата, „крај на Шенген“.
Слободното движење на стоки и слободата на движење на луѓето не се едно исто, но тие се неразделно поврзани. Да излеземе од работ.
Ниту еден индустријалец во овие области не се придружи, на пример, на венецијанскиот гувернер, Лук Заја. Замислете производител на модни чевли Варезе, подготвен за носење во Милано, со нетрпение очекувам да ги има неговите производи, наместо со директен лет со барем контејнери на тркала да дојде од фабричкити магацин до трговиите без да застанува на две, четири, шест граници, да помине обичаи контроли, плус плаќање на давачки.
Обединувањето на Германија, како што направи и Наполеон, се распадна на Конгрес во Виена затоа што тоа беше воено и политичко неодржливо, но по Наполеоновите војни започна да го повратува интересот, преку формирањето на Царинската унија на Германската унија. Врз основа на ова, Германската Империја (веќе не Римската империја, укината во 1805 година) беше во можност да се издигне во Версај во 1871 година без да биде укинато ниту едно феудално кнежевство и кралства (до 1918 година, и сè уште денес повеќето живеат, и како, како сојузни држави).
Brexit – повлекување на Велика Британија од Европската унија – имаше и има идеолошка, особено националистичка нота, но е мотивирана од економски причини, а исто така и крајно лажни, како што е тврдењето дека парите заштедени од „членарини“ ќе го зајакнат британскиот Национален здравствен систем. Всушност, Велика Британија дури за една година или две ќе биде можно да се види дали и се исплатеше излезот од У. И, тоа ќе биде параметар и за другите членови, не оваа фаза на заклучување – драматична, непланирана, но секако преодна – заради пандемијата на коронавирусот.
Со овие парчиња, Шенген минува или паѓа, а не на политички фрази и пароли, толку ефикасни на Твитер (особено погоден за претседател со златна рипка меморија, кој не може да издржи потсетник подолг од една страница, бидејќи, последната линија веќе го заборава првиот; Европа, но има и обожаватели таму).
Се разбира, Хрватската демократска унија во рамки на Европската народна партија „ја подржува“ страната за владејачките партии во Полска и Унгарија, и за нејзините домашни политички профити, но ова исто така не е лишено од економска логика, бидејќи во секој случај го сметаше владеењето на правото во рамките на хрватските граници, и моќта за профит. И надвор од тоа идеолошко братство, ловот се врти, во рамките на државните граници (колку е попримитивен економскиот менталитет, толку е полесно да се затвори во жицата со жилет, затоа што нема ништо иновативно за извоз, а се плаши од конкуренција)
Оваа логика преовладуваше во средниот век. Може да преовладува повторно, особено по друго распаѓање како што е опишано од Гибон, но на краток рок тоа е малку веројатно. За малку подолго, може да биде, затоа што Унијата ја отфрли следната фаза на обединување, иако се верува дека со тоа утре го губи својата предност над обединети системи како што се САД, Кина и веројатно Индија.
Очигледно, во секој од овие системи, плуралната демократија се враќа во лицето на идеолошкиот монизам, најдраматично во Вашингтон, така што европската несогласување може да биде позитивен сигнал за слобода на мислата, без која нема слобода за поединецот. Но, ова се дилеми на подолг стап од една пандемија, па дури и на две.
(крај во следниот број)
