Што можеме да научиме за музиката и музичарите врзани за политиката и обратно, на пример, за DR Spire, поетот Бошко Обрадовиќ, Оливер Мандиќ, Бора Ѓорѓевиќ…
ДРАГАН КРЕМЕР
Благодарен сум на рокенролот, не само заради задоволства што се уште ги приредува, туку, исто така, поради тоа што беше главен водич на моето образование. И денес јас сум изненаден од стимулациите, гатанките и совпаѓањата – понекогаш кога најмалку ги очекувам. Да речеме, во оваа политика. Душан Михајловиќ (р. ’52. Во Белград), е д-р Спира, најдобро запаметен и како автор на класичната балада за првиот снег (ги прослави Сончогледи на Бора Ѓорѓевиќ, подоцна се обработуваат и се припишани на про-владината уметничка Слаѓана Милошевиќ). По акутичарскиот дует Мира и Спира (со Мирјана Марковиќ) и со групата Д-р Спира и човечка биќа, овој Михајловиќ стави мал нож на жолтата гитара место засилувач, па се повлече во улогата на неразбраниот гениј и во ’88. се скри во лондонската магла.
За неговиот имењак и презимењак, роден во 48-та. во Ваљево, научив дека кога на крајот на 80-те остатоците (и средствата) на Сојузот на социјалистичката младина ги префрли во неговата партија Нова демократија (НД). Тој почна како директор на Државната безбедност, како тогаш млад „реформист”, наскоро од Алијансата на DEPOS, која беше опозиција скокна со НД во коалиција со СПС и ЈУЛ, на довецот Слобод и Мира до 98., но таа врска ја замени со триото Шешељ –Тома – Вучиќ. Но, овој д-р Спиро имал значително повеќе бизнис дух, правејќи насекаде Лутра компании се обогати дури и одвеќе за секторот од каде потекнува. Повторно се префрли во опозицијата, во 2000 година, не само што беше во ДОС, но, исто така, стана потпретседател на владата на Ѓинѓиќ, надлежен за внатрешни работи. Лутра (лат. видра) продолжува да ги шири своите пипала среде тешките медиокритети и кај пејачот/ гитарист на Монетарниот шок, Млаѓан Динкиќ. НД во 2003 година се преименува во Либералите на Србија; тие исчезнаа со изборните кандидати, а офицерот за безбедност, а потоа хашкиот обвинет, подоцна и осуден, мустаклијата офицер за безбедност – Михајловиќ фати магла во Повлен, за да не открие што тој знаел за атентатот на Зоран Ѓинѓиќ. Србија има плитка држава.
Или злогласниот рок-поет Бошко Обрадовиќ (р. ’38 Сињ..), Долгогодишен текстописец и навистина идеолог на Атомско склониште од Пула: Уште од шеесетосмашките времиња режирал соодветни претстави во локалните театри, често барал групи кои би ги ставиле неговите песни во репертоарот. Тоа траело до ’76. Бошко убедил и спакувал во ефикасна риф-ап претенциозен, катаклизмичен концепт и мултимедијална придружба. Групата Атомско склониште победи кај широката публика, која е под раководство на Обрадовиќ ги продаваше дури и озборувања дека панкот (затоа што тие настапија во тој ритам) е всушност соц-реализам и конзервативен мачоизам. После четвртиот студиски албум, музичарите биле уморни од чичко Бошко и се разделија во 1981 година. Бендот предводен од басистот / пејач Бруно Лангер продолжи, сфаќајќи дека е глупаво да се плати ина мустаклестата Марина Туцаковиќ за нејзините текстови. Се обидоа да се пробијат во странство, но тие всушност успеа само по распадот на СФРЈ, кога реновирани гостуваат во поранешната југословенска Република Србија. Текстовите на Бошко Обрадовиќ, понекогаш се појавуваа во одделни песни на други уметници, но без ефект; тој објави неколку збирки поезија и почина од срцев удар во ’97. во Пула.
Србија е банана-република, само без банани. И со вишокот мајмуни. И одеднаш по улиците се појавија протестантските религиозни малцинства, сите во вршење на масовни церемони, неверојатно слични на поранешните демонстранти на опозицијата. Србија не го признава култот на личноста, дури и кога секој ден имаше судир со него, или дури и Пилоти станаа култен состав кој постојано живееше во плакарот на Белградска хроника – познати ТВ емисии на државата кои правеа извештаи за дефектите во Војдводина среде престолнината. Потоа тие во следната деценија од животот се преселија во ТВ Пинк на должност да бидат рокери. Кики и никој друг. Како и да е, кој не разбира дека за да имаш статус на икона како бенд треба да имаше трајно определена своја публика . Во рокенролот најголемата и најдоследна култ-сукцесија ја има Грејтфул Дед (нешто како Благодарните мртовци, според наднационалниот мит за заскитаните души на оние кои невнимателно не се погребани според прописите). Ова мноштво на мултинационална заедница наречена Мртовечки глави (или Deadheads) како публиката на легендарниот контра-култура бенд формиран во ’65. во Калифорнија се доразвива во почетокот на 70-тите години, само да патува низ САД, па дури и во странство, за да учествуваат во што поголем број концерти на нивната сакана група. Меѓу најдобрите outcrops на рокенролот на шеесеттите години, Грејтфул Дед станува трансцендентална димензија на животот а Мртовечките глави станаа вечни номади кои одат по бројните настапи на бендот, купуваат стари училишни автобуси и прават вгетеријански сендвичи – буритоси и од тоа живеат и самите.
Нешто од ова ве потсетува на достигнувањата на претседателот АВ,, особено за време на проштална турнеја на Иднината на Србија? (Не грижете се, за законитоста на политиката и шоу-бизнисот е тие секогаш да доаѓаат со кам-бек, после трнливиот патеки на соло-кариерата, со повторно обединување на АВ и Мртвоглавите.Овие последните никогаш основале своја туристичка агенција, а тоа е перспектива за СНС; ако ја изгубите лустрацијата, ќе има барем шпедитерска компанија. Во меѓувреме, има уште да се научат од Мртвечките глави: подобрување на вашиот сленг и размена на снимени говори на АВ; споделување на пластични кеси (тробојка?) за собирање на ѓубре на митинзите, печатени летоци со инструкции / правила на однесување на состанокот (кога и на кого се скенира); се придржуваат кон трибините за поддршка на своите членови кои се лекуваат од зависност (ние лесно можеме со дрога и алкохол, но со сталинизмот, радикализмот …), итн Грејтфул Дед богата кариера заврши во ’95, по смртта на нивниот лидер, гитаристот / пејач Џери Гарсија, но Мртовечките глави упорно се уште се собираат меѓу себе.
Грејтфул Дед често одржуваа и добротворни концерти, и беа атракција од прва класа на рок фестивалите со хипи традиција.. Но, по убиството на еден посетител од страна на Хелс Енџелс на концерот во Олмонт, каде настапуваше Ролингстоун пред 300.000 посетители се се промени. Со своите околу половина милион посетители Вудсток остана лебедова песна на Златните шеесетти години. По Олмонт, рок фестивалите брзо се трансформираа во индустријата со задолжителни, поскапи билети, огради и строга безбедност. Конкуренцијата со бројот на посетители брзо падна во сенката на рекордни заработувачки, спонзорства, итн.
За среќа, дури како тинејџер – новинар, почнав со посета на некои од најголемите рок фестивали во Велика Британија и дознав дека следното утро сите весници (дури и таблоидите) го објавуваа точниот број на продадени билети; на пригоден начин ги обучуваа посетителите да бидат своевидни пипл метри и тка да знаат дали на некој пазар има 7.000 луѓе или (очигледно) на концерт во Сава центарот, или колку од нив дојдоа во оној лов на 5. октомври 2000 година во Белград. Овие денови разни естрадни менаџери ги дуваат бројките на присутните во два смера во зависност од тоа дали ги кријат даночните пријави или им продават гламур на меидумите. Поентата на ова броење е веќе одамна изгубена, уште кога Жан Мишел Жар држеше концерт во центарот на Пекинг во 2004 година или Стоунси свиреа на Копакабана во 2006 година и сите броеја милиони, сомнително дури и ако се бројат случајни минувачи во зоната на чујност на нивниот звук. Бројот на посетители / билети што се продаваат во тој случај биле околу 600.000, што е помалку и од бројот на сите членови на СНС. Најголемиот рок-фестивал во светот се одржа во ’73. на автомобилската патерка Воткинс Глен, во близина на Њујорк: каде настапија Самер џем, Алтман брадерс, Грејтфул Дед и Бенд. И, што? Па, ништоу тој нстан немал пошироко значење, и бргу бил заборавен и не се споменува ни сега или тоа е ретко. Органзиаторите на Вудсток-фестивал сакаат годинава да направат реприза на Воткинс Глен за да обележат годишнина на тридневниот фестивал Вудсток од пред 50 години.
Од психоделијата до популизам, ние сигурно нема да заборавиме дека постои мудрост наречена „големината не е сè.” Но, никој никогаш не се враќа на отворениот повик за насилство од ’86.„Фа-фа-фашиста … на Плави оркестар. Само Оливер Мандиќ, последниот Мохоканец на Аркановата Партија на српското единство, кој објави дека има членска книшка и на СНС. Бора Ѓорѓевиќ мора да биде зачин во секоја десна чорба, тоа не е изненадувачки во неговиот вкупно паѓање, со сигурнрост дека има уште партии кои може да ги менува. Жељко Митровиќ се бореше со неговиот ритам-бас и стана диџеј. И Aca Лукас изгледа се повеќе и повеќе како Џо Кокер пред излекувањето.