Коментирајќи ја ситуацијата во регионот, аналитичарот Стојановиќ посочува дека Македонија успеа да се врати во некаква демократска рамка пред три или четири години, дека Црна Гора, каде што за прв пат се случи промената на владата
Во анализата на Институтот „В-Дем“ на Универзитетот во Гетеборг во Шведска, Србија е рангирана меѓу земјите што станаа најавократна во последните десет години, а како изборна автократија се наоѓа на 139-то место од 179 земји. Ова го објави спрскиот тв канал Nova.rs.За политичкиот аналитичар Бобан Стојановиќ, тоа е сосема очекувано, а состојбата од година во година се влошува. Може да се забележи дека според ова истражување кое ги анализира последните десет години ни Македонија не е особено за пофалба ама тоа не е резултат кој би не изненадил!
За прв пат од 2001 година, се констатира во извештајот, автократијата се мнозинство,, а меѓу десетте земји што станаа автократски во последните десет години, покрај Србија, се и Унгарија, Турција, Полска, Бразил, Индија, Мали, Тајланд , Никарагва и Замбија.
Како што е истакнато, автократските влади најпрво ги ограничија слободата на медиумите и граѓанското општество. Откако добија доволна контрола врз медиумите и граѓанското општество, тие се осмелија да го нарушат квалитетот на изборите.
„Иако цензурата беше долгогодишен проблем во Србија, другите индикатори во врска со медиумите, граѓанското општество и граѓанските слободи се влошија пред да се наруши изборниот интегритет и кога оваа нација се врати во авторитаризам во 2015 година“, се вели во соопштението. анализа.
Што се однесува до земјите од Западен Балкан кои се класифицирани во групата „изборни демократии“, тие, според оваа анализа, сè уште се далеку од либералните демократии.
Од земјите на Западен Балкан, Словенија е рангирана на 34-то место, рангирана во категоријата изборна демократија. Исто така, во истата категорија се Хрватска на 55 место, Косово на 64., Северна Македонија на 71. и Босна и Херцеговина на 81 година. Од земјите во регионот Албанија е на 87-то место, а Црна Гора на 99-то место.
Извештајот на институтот V-Dem на Универзитетот во Гетеборг за политичкиот аналитичар Бобан Стојановиќ е уште еден во низата на оние кои велат дека Србија одамна престана да биде „некаква минимална демократија“.
„По Фридом Хаус и некои други меѓународни извештаи, за мене е целосно очекувано тие да не класифицираат како изборни автократии. Фридом хаус ја нарекува хибридна држава, во теорија е еден вид на таканаречена конкурентна автократија “, вели Стојановиќ за Nova.rs..
Тој смета дека тоа е сосема очекувано и дека ситуацијата во Србија започна да се влошува од 2014 година, а по 2017, 2018 година, особено во 2019 година и сега во 2020 година, со овие избори, никој од теоретичарите на демократијата, но и на институтите што мерат и следат состојбата на демократијата во земјите нема дилема дека Србија не е ниту таа минимална демократија, туку дека е тој еден вид хибриден режим.
„Сега добиваме само потврди за она што помалку го знаевме, повеќе во Србија во претходните пет години, и она што е можеби најлошото е што ситуацијата се влошува секоја година. Практично паѓаме “, посочи тој, додавајќи дека во минатогодишниот извештај на институцијата„ В-Дем “бевме и изборна автократија, но дека сега паднавме на голем број места.
Коментирајќи ја ситуацијата во регионот, Стојановиќ посочува дека Македонија успеа да се врати во некаква демократска рамка пред три или четири години, дека Црна Гора, каде што за прв пат се случи промената на владата, сигурно ќе напредува и дека со Хрватска и Словенија е илузорно ајде да споредиме.
Во извештајот на институтот „В-Дем“ се наведува дека Србија била земја на либерална демократија во 2009 година со Унгарија и Полска, а според Стојановиќ, во 2009 година Србија била „еден вид полу-консолидирана изборна демократија, но секако и демократија“.
„Сега е дваесетгодишнина од 5 октомври и имаме ситуација кога всушност се вративме на типот на режим што го имавме за време на Слободан Милошевиќ, а тоа е токму конкурентскиот авторитаризам каде имате избори, на опозицијата не им е забрането да постои, туку на услови во политичките актери кои се натпреваруваат се целосно нееднакви и даваат исклучителна предност на кој и да е на власт “, посочи Стојановиќ.
Тој верува дека сме „далеку од демократијата“, но изразува надеж дека овој тренд нема да трае долго, затоа што тогаш „ќе биде потешко и потешко да се вратиме на некоја минимална демократија и ќе биде само потешко да се изгради консолидирана или либерална демократија“.
Патем, овој шведски институт наведува дека скоро 35 проценти од светската популација или околу 2,6 милијарди луѓе живеат во земји кои се автократизираат. Во моментов има 87 изборни и либерални демократии во светот, во кои живеат 46 проценти од светската популација.
Земјите се класифицирани како демократски ако не само што одржуваат слободни и фер повеќепартиски избори, туку и гарантираат слобода на говор и изразување. Изборните автократии не ги исполнуваат таквите стандарди, додека затворените автократии дури и не одржуваат повеќепартиски избори.
Либералните демократии го поддржуваат владеењето на правото и имаат ограничувања на извршната власт, додека изборните демократии не.
