Резултатите од јавното мислење покажуваат дека поранешните партии од маргините ќе го зголемат влијанието во Европската унија, пишува ДПА во анализата
Според истражувањата на јавното мислење, екстремната десница ќе постигне значителен успех на изборите за Европскиот парламент, па поранешните маргинални партии ќе добијат влијание во Европската унија, пишува во анализата на агенцијата dpa, која ја пренесува Хина.
Но, колку би можело да биде големо тоа поместување надесно и колку ќе ја „тресне“ Европската унија?
НАГЛО СВРТУВАЊЕ НАДЕСНО Веќе со месеци политичките аналитичари прогнозираат дека на европските избори централно-левичарските и зелените партии ќе загубат пратенички места на сметка на десниот центар и екстремната десница.
На почетокот на годината, Советот за надворешни работи предвиде дека ќе има „остро свртување надесно“ и дека антиевропските партии би можеле да победат на изборите во дури девет земји, вклучувајќи ги Белгија, Италија и Франција.
До одреден степен, ова би можело да го загрози мнозинството што го имаат три групи „централно-централно“ десничарската Европска народна партија (ЕПП), централно-левичарските Социјалдемократи (С&Д) и либерално-центристичката партија Обнови ја Европа.
Екстремно десничарскиот „Идентитет и демократија“ (ИД) и помалку радикалните, но евроскептичните европски конзервативци и реформисти (ЕЦР) се двете главни групи кои најверојатно ќе имаат најголема корист од изборите. Податоците од анкетата од крајот на мај покажуваат дека ID може да добие 68 места, а ECR 75.
Ова би ги зголемило постојните 118 мандати во Европскиот парламент на 143. Целосниот Европски парламент има 720 места.
ЕПП, S&D и Renew треба да имаат 404 места во новото свикување, што е помало мнозинство од сегашните 417 мандати, но, се надеваат, сепак доволно за да се зачува мнозинството што го имаа од изборите во 2019 година.
Доколку проекциите се покажат како точни, парламентот, сепак, ќе има повлијателен националистички блок, што секако ќе ги промени дискусиите за клучните прашања со кои се соочува Европа.
ШТО ДОВЕДЕ ДО ПОДЕМ НА КРАЈНАТА ДЕСНИЦА Дејствувањето на полето на климатските промени, растот на миграцијата и одговорот на неа, економската несигурност и гневот против естаблишментот се меѓу многуте причини поради кои аналитичарите го објаснуваат подемот на екстремната десница.
Сето горенаведено, засилено со руските кампањи за дезинформација, создадоа моќен микс кој ја издигна екстремната десница, пишува ДПА..
Потпретседателката на Европската комисија, Вера Јоурова, како што ја цитира Фајненшл тајмс, се пожали дека Европа се бори против „лавина дезинформации“ од Русија.
Истрагите ширум ЕУ откриваат докази за тоа. Белгискиот премиер Александар Де Кро во март изјави дека разузнавачките служби на неговата земја откриле руски мрежи во „неколку европски земји“ со цел да влијаат на европските избори.
Радикалните десничарски партии истовремено тврдат дека институциите на ЕУ доминираат во секојдневниот живот на јавноста, а во исто време тие се немоќни да им помогнат.
Како екстремната десница ќе влијае на европските политики?
Влијанието на радикалите од десниот спектар веројатно ќе ја спречи успешната соработка на ЕУ за сеопфатните политики како што се климата и миграцијата, во согласност со нивната цел за зајакнување на суверените улоги на земјите. Затоа, можно е амбициозните европски политики кои бараат високо ниво на соработка меѓу земјите-членки да не го видат светлото на денот во мандатот на следната Европска комисија.
Примери за такви типови договорени политики на Комисијата во заминување се Зелениот план или Европскиот пакт за миграција и азил.
НЕИЗВЕСНАТА СУДБИНА НА УРСУЛА ФОН ДЕР ЛАЈЕН Поместувањето надесно може да влијае и на изборот на следниот претседател на Европската комисија, веројатно најмоќната улога во ЕУ.
Германската конзервативка Урсула фон дер Лајен од ЕПП сака втор мандат, но наоѓањето парламентарно мнозинство за да ја поддржи може да се покаже многу тешко бидејќи политичките групи ги прилагодуваат своите потези на растечката поддршка од гласачите за екстремната десница.
Лидерката на француското Национално собрание, Марин Ле Пен, за италијанскиот весник „Кориере дела сера“ изјави дека сака поблиску да соработува со Браќата од Италија на премиерот Џорџија Мелони.
„Ако успееме, можеме да станеме втората најмоќна група во Европскиот парламент. Мислам дека таква можност не треба да се пропушти“, изјави Ле Пен.
Двете партии припаѓаат на две различни групи во ЕП, Националниот собир припаѓа на ИД, а Браќата од Италија на ЕЦР. Спојувањето на ИД и ЕЦР може да се покаже како одлучувачки фактор за изборот на идниот прв човек на ИК и за составот на следната Комисија.
Во април, фон дер Лајен не ја исклучи соработката со групата ECR и ја доби поддршката од италијанскиот премиер. Тоа може да се покаже како ризична стратегија: германскиот канцелар Олаф Шолц ја предупреди Фон дер Лајен да не се обидува да обезбеди нов мандат со помош на десничарските екстремисти.
ЕКСТРЕМНАТА ДЕСБНИЦА Е ПОДЕЛЕНА Но, екстремната десница е далеку од хомогена сила. Она што прво ги дели е Русија. Полската партија Право и Правда, дел од ЕЦР, е дијаметрално спротивна на про-Кремљ позицијата на унгарската Фидес за украинската војна. Во меѓувреме, Мелони зазеде јасна проукраинска позиција.
Друга поларизирачка област се обидите на крајната десница да се привлечат до „мејнстримот“, привлекувајќи на тој начин одредена категорија гласачи.
Голем раскол се појави во групата ИД откако водечкиот изборен кандидат на АфД, Максимилијан Кра, рече дека не сите членови на СС, нацистичката паравоена група, биле криминалци.
Ова доведе до осуда од Националното собрание, кое се обидува да ја исфрли својата антисемитска репутација, и на крајот резултираше со протерување на АфД од групата ИД.
Но, не е сигурен ниту успехот на радикалната десница на изборите, ниту именувањето на Фон дер Лајен.
Сепак, јасно е дека „санитарниот кордон“, неформален повоен договор за исклучување на екстремната десница од власт, се распаѓа, бидејќи сè повеќе такви партии влегуваат во владејачките коалиции.