ИВАНА ЈАНКОВИЌ
Ниту една европска влада не е поподготвена да ги отвори великодушно своите граници, како што тоа го направи Германија минатиот пат. Се бараат решенија во можни дозволи за привремен престој или во кампови надвор од европската територија
Кога Виктор Орбан, унгарскиот премиер, започна да гради sидови со цел да се заштити од налетот на мигрантите, неговите европски колеги беа згрозени. Тој беше обвинет за загрозување на европските вредности и му беше кажано дека треба да размисли дали на таква земја и е место во ЕУ.
Шест години подоцна, идејата за затворање на границите и подигнување на sидовите не само што веќе не е толку шокантна, туку стана и сосема прифатлива. Во новиот бран луѓе кои бараат помош, а сега доаѓаат од авганистанскиот хаос, европското единство повторно се тестира, но сега слушаме за sидови како целосно легитимни решенија.
Ниту една влада не е поподготвена да ги отвори великодушно своите граници, како што тоа го направи Германија минатиот пат. Се бараат решенија во можни дозволи за привремен престој или во кампови надвор од европската територија, „што е можно поблиску до дома“, бидејќи е формулиран план за помош со европски пари, но за обезбедување засолниште за бегалците пред сe Пакистан, Иран и Таџикистан. Урсула фон дер Лајен, претседателката на Европската комисија, веќе најави дека европската помош, која изнесува 57 милиони евра за Авганистан оваа година, ќе биде зголемена.
Но, на тамошните влади нема да им биде лесно да прифатат нови бранови бегалци. Минатата година заврши со повеќе од 1.400.000 Авганистанци во Пакистан и околу 780.000 во Иран. Толку многу од нив се регистрирани, а проценките на ОН велат дека околу три милиони повеќе нерегистрирани, кои досега, за време на претходните конфликти, почнувајќи од осумдесеттите години, избегаа во овие две земји.
Бројот на раселени лица во Авганистан сега расте. Според податоците на УНХЦР, од почетокот на оваа година, околу 558.000 луѓе морале да ги напуштат своите домови, но и да останат во земјата. Околу 80 проценти од нив се жени и деца. Тие им се придружија на своите сонародници кои веќе беа раселени во претходните години, и чиј број достигна 3,5 милиони.
Европските земји очигледно се плашат од нов напад, кој повторно ги најде неподготвени. Бидејќи немаше ништо од наводните лекции научени од претходната бегалска криза, договори, заеднички политики и планови, владите повторно одлучија да бараат сопствени решенија, и тие сега се токму онака како што се обрати Орбан, кому му се закануваше дека ќе биде исфрлен од Унијата ..
Грција, која доживеа што значи да се биде нападнат и колку може да смета на европска солидарност, не сака повторно да помине низ истото и веднаш реагираше, подигнувајќи ѕид долг 40 километри, со камери за надзор, на турската граница. Таа, исто така, се закани дека ќе ги врати авганистанските бегалци кои илегално ќе ги преминат нејзините граници.
Атина се’ уште има сила само за оние што им помогнаа на грчките војници во мисијата на НАТО, а тоа се неколку стотици луѓе кои можат да сметаат на помош. Италијанската влада најверојатно ќе направи нешто слично, која веќе најави дека е подготвена да прима соработници, но не е сигурно дека може и сака да направи нешто повеќе од тоа. Италијанскиот брег постојано беше затрупан со илегални имигранти, а за време на корона ситуацијата во земјата стана толку комплицирана што владата одлучи повеќе да не испраќа спасувачки бродови.
Оние кои работеа во канцелариите на ЕУ, со армијата, во невладини организации, потоа адвокати, новинари, можеа да сметаат на европска заштита. Placesе има места за нив во Германија, која во моментов прифаќа 10.000 луѓе, но и во Шпанија и Холандија, кои имаат сличен став. Австрија, сепак, инсистира на тоа да им се обезбеди помош на соседните земји и да се чуваат бегалците од Авганистан што е можно подалеку од европските граници.
Европејците стравуваат за нивната безбедност. Европскиот комесар за внатрешни работи, Илва Јохансон, веќе предупреди дека само едно лице „може да биде опасност за безбедноста“ и тоа веќе предизвика нови несогласувања. А сепак не е можно да се плива до европските граници од Авганистан.
