Во овој дел на сриската територија се судираат руските, израелските, иранските и американските интереси
ЏОЕ МАКАРОН
Динамиката на јужниот фронт во Сирија достигна критична точка. Руско-израелската координација има предностнад договорот за прекин на огнот што американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин го постигнаа минатата година на самитот на Г20.
Иран и САД се соочуваат со зголемен притисок во овој регион, додека сирискиот режим и сириската опозициска војска се претпазливи во врска со потенцијалниот конфликт за решавање на прашањето за контрола на југозападниот пограничен регион.
САД играа важна улога на јужниот фронт. Американскиот центар за воени операции во Аман обезбеди обука и оружје за неколку слободни сириски армиски групи кои работат на југозападно од Сирија, меѓу 2014 и 2016 година.
САД и Групата Слободна Сирија не се согласуваат дали приоритет е борбата против т.н. „Исламската држава Ирак и Левант (ИСИЛ) или сирискиот режим. На крајот на краиштата, кога Вашингтон потпиша договор за прекин на огнот со Москва, тие ги затворија линиите за снабдување на јужниот фронт.
Јордан ја запечати својата граница со Сирија откако беше преплавен од голем број бегалци кои бегаа од војната. Оттогаш, јужниот фронт стана низок приоритет за администрацијата во споредба со американските дипломатски и воени вклучување на високо ниво на северниот фронт.
Но, на руско-израелскиот координација, која се зголеми на нерегистрирани нивоа во последниве неколку недели, на сметка на САД и Иран, ја поттикнаа администрација Трамп да се врати на местото на настанот.
САД во моментов се обидува да изврши притисок врз Русија да ги исполни своите ветувања за прекин на огнот во јули 2017 година во план да се преговара за било какви промени, наводно, укажувајќи дека тие ја испразниле американската база Ал Тариф која е сега непосредно опкружена со иранските сили и нивните милиција од југозападна Сирија. Ал- Тариф се наоѓа во јужниот дел на провинцијата Хомс, на границата со Ирак, каде американските сили ја користат за обука на сириските бунтовници. Сирискиот режим и неговите сојузници се надеваат дека ќе ја преземат контролата н дграничниот премин Ал-Валид за некое време да се отвори автопатот меѓу Багдад и Дамаск.
Понудата на САД кон Русија вклучува одржување на сите сириски и странски милиции 20 до 25 километри од границата со Јорданија, трансферот на борци од опозицијата и нивните семејства во Идлиб, повторно отворање на граничниот премин Насиб (во близина на Дераа) со Јордан и формирање заеднички американско-руски механизам за го надгледувње на спроведувањето на овој договор.
Клучен американски соговорник, помошник државен секретар за Блискиот Исток Дејвид Стерфилд наскоро ќе биде заменет од Дејвид Шенкер, чии погледи за Сирија се повеќе во согласност со оние на државниот секретар Мајк Помпео и советникот за национална безбедност, Џон Болтон.
Не е јасно дали оваа понуда на САД ќе преживее.Покрај тоа, ако САД не се откажат дефинитивно од Ал-Танф, Иран и сирискиот режим најверојатно ќе се обидат да го блокираат секој договор на јужниот фронт
Вашингтон има ограничен опсег на опции. Според првото сценарио, САД се откажува од своето влијание во југозападниот дел на Сирија додека Иран, пак, треб да биде подалеку од Јордан и израелските граници.
Тогаш Русија ќе доминира исклучиво во правилата на играта во овој регион. Така, Израел ќе може да ја обвини Москва за кршење на договорот. Вашингтон повторно ќе даде впечаток дека напуштањето сојузници на цедило, во овој случај на Слободната сириска армија, а САД би се концетрирал на североисточна Сирија, што е повеќе пријателски терен за Јенкиевците.
По второто сценарио, администрацијата на Трамп избира да ја обнови својата улога на јужниот фронт. Американските воени авиони и беспилотни летала може да ги нападнат обидите на сирискиот режим да ја прошири својата територијална контрола во провинциите Деган и Кинитра. САД би можеле повторно да ги отвори линиите на добавувачите преку Јордан во групата на Слободната сириска армија, што технички би значело повторно ескалација на сириската граѓанска војна.
Пентагон сака да ги избегне и двете од овие сценарија.
Путин ја завртува раката на САД во југозападниот дел на Сирија, со цел некако да го врати Вашингтон на преговарачката маса. Москва санкционираше распоредување на специјалци на сириската армија во изминатите неколку дена до бреговите на реките Дерала.
Ова го привлече вниманието на администрацијата на Трамп. Помпео разговараше по телефон во понеделникот со својот руски колега, Сергеј Лавров, а Трамп може да се сретне со Путин пред самитот на НАТО во Брисел следниот месец. Трамп веројатно ќе сака да биде вклучен во секој руско-израелски договор во југозападна Сирија.
Недостатокот на американско-руската координација ја ослабува позицијата на Јордан во Сирија и го поттикна да ги помири своите интереси со Израел. И Јордан и Израел се согласуваат дека Иран и неговите милиции треба да се држат настрана од границата и од окупираното Голанско плато. Аман бара од Москва да не иницира конфронтација што би можела да предизвика уште еден бран сириски бегалци во Јордан. Слободна сириска армија може да се соочи со тешка одлука помеѓу доброволното предавање на граничен премин и област околу режимот или борбата за опстанок.
Главната контроверзност меѓу засегнатите страни е дали иранските сили и нивната милиција се меѓу силите на сирискиот режим што ќе бидат распоредени во Дераја. Израелскиот министер за одбрана негираше дека иранските сили биле маскирани во сириска униформа, како одраз на длабочината на руско-израелската координација.
Покрај тоа, Дамаск го испраќа Израел – низ Москва – неопходна гаранција за враќање на прекинот на огнот од 1974 година на Голанската висоравнина. Но, Израел бара Иран целосно да се повлече од Сирија во време кога има пукнатина во руско-иранската алијанса. Ова израелско барање е обид да се почне од висока преговарачка точка со цел Русија да применува дополнителни ограничувања за иранските движења во Сирија.
И покрај напнатата реторика на теренот, Москва и натаму ја одржува целосната контрола на армијата испратена од режимот во круговите Дераја. Руската полиција истовремено ги следи и ги штити силите на режимот како гаранција за Израел и Јордан.
Повремените конфликти што се случија оваа недела меѓу режимот и слободната сириска армија беа ограничени, без вмешаност на Русија.
И Вашингтон и Москва вршат притисок врз сириските сојузници да не ескалираат. Распоредувањето на силите на сирискиот режим треба да ја зајакне руската преговарачка позиција и да биде ограничено на јорданската погранична област во овој момент, што значи дека руско-израелскиот договор треба допрва да биде целосно материјализиран.
Без оглед на тоа што може да се случи, САД имаат две опции да станат релевантни повторно во југозападниот дел на Сирија: да се спротивстават на Москва или да ја вклучат.
