Воените планери во Киев всушност му кажале на началникот на ЦИА Барнс дека целта на контраофанзивата е да се создадат воени предуслови за преговори
ЖЕЉКО ТРКАЊЕЦ
Човечкиот вид ги цеки психолошките граници иако тие немаат вистинско значење, но имаат сериозно влијание. Дефинирано е така што 7 е „психолошката граница“ која кинеската валута ренминби не смее да ја премине во однос на доларот, па така пазарите не реагираат на 6,9999 туку реагираат на 7,00001. Толку за рационалноста на нашиот вид
До одреден степен, психолошките граници служат за категоризација на настаните, па ни се чини дека е полесно да ги разбереме и да реагираме на нив ако ги ограничиме. Негативната последица е создавање на притисок кога се приближува една од овие граници, обично кружен број или годишнина. Голема дебата се разви како што се приближуваше 24 февруари и првата (sic!) годишнина од руската агресија врз Украина, бидејќи се очекуваше Москва да ја следи со офанзива што може да ја промени ситуацијата на бојното поле. Имаше офанзиви, малку успеси, речиси ниту еден.
Минатиот викенд руската агресија ја проби новата граница од 500 дена. Тешки 500 дена за целиот свет поради нарушувањето предизвикано од агресијата на пазарите на енергија и храна, но и со свеста дека безбедноста стана сомнителна затоа што воена сила верува дека е дозволено да нападне соседна земја во обид да го ограничи нејзиниот суверенитет, да ја потчини. По 500 дена војна, 6,3 милиони Украинци се бегалци, од кои повеќето, 5,96 милиони во други европски земји, што претставува закана за идниот развој на земјата. Бидејќи Украина претрпе многу во руските напади, економското закрепнување ќе биде тешко откако ќе заврши конфликтот.
Колку повеќе време ќе помине до тој момент, толку повеќе бегалското украинско население ќе биде вклучено во социјалните и економските процеси на земјите во кои се наоѓаат и нема да се враќа дома. Степенот на бегалската криза може да се види на друга бројка, уште шест милиони Украинци избегаа во земјата. Станува збор за 12 од 43 милиони луѓе пред руската агресија. Демографските и економските последици се далекусежни.
Последните податоци на ОН покажуваат дека загинале 9.083 цивили, а светската организација вели дека реалната бројка е веројатно поголема. Бројките на загинати и тешко ранети војници се обвиткани во тајност од двете страни, па затоа ќе прибегнам кон податоците на Американската одбранбена разузнавачка агенција (ДИА), која во февруари процени дека на руска страна бројот на исфрлените од воената машина е од 189.500 до 223.000: мртви и од 353.500 до 340.500 ранети. На украинска страна има околу 131.000 жртви, од кои 17.500 загинале, а 113.500 се ранети. Бројките се зголемија во последните пет месеци. Ова е силен удар за продуктивното население на двете земји.
Белата куќа пред неколку дена покани група новинари да разговараат со советникот за национална безбедност на претседателот Џејк Саливан. Меѓу нив беше и Дејвид Игнатиус од Вашингтон пост, на чиј извештај ќе се осврнам. Бунтот што го покрена Евгениј Пригожин, сопственик на приватната платеничка група Вагнер, продолжува да биде тема во центарот на вниманието на американската администрација. Игнатиус пишува дека е фасцинантно колку малку американската разузнавачка заедница, според Саливан, знае за бунтот. „Не знаеме точно каде е Пригожин. Знаеме дека се движи наоколу. Значи, тој не копал некаде. Тој е на слобода, колку што знаеме. Зошто, под кои услови, врз основа на какви уверувања – сето тоа за нас е тајна“, рекол Саливан. Додавајќи дека суштината на аферата Пригожин е дека рускиот претседател Владимир Путин „очигледно не излегува посилен од неа“.
Фактот дека Путин го запре она што тој го нарече „вооружен бунт“ со компромис преку преговори, укажува на слабоста на неговата команда и контрола“. Саливан наведе некои загатки за Путин: „Колку ова отиде подалеку од Пригожин? Колку основни двигатели на однесувањето на Пригожин останаа вградени во другите делови на рускиот безбедносен апарат?“
Саливан останува загрижен за руската нуклеарна закана и тврди дека САД ја сфаќаат сериозно затоа што „се развива во согласност со променливите услови на теренот“. Белата куќа спроведува бројни консултации „за сите можни непредвидени ситуации од овој конфликт“, мислејќи на можна руска употреба на тактичко нуклеарно оружје доколку Украина ги пробие линиите на агресорот и колапс на руските конвенционални сили.
Посебно е важна неговата реченица дека „Кина и Индија гледаат на проблемот слично, обидувајќи се да ја убедат Русија дека би било страшно за неа всушност да користи тактичко нуклеарно оружје во Украина“. Во овој контекст, иако Игнатиус не пишува за тоа, треба да се погледне и заканата дека бунтот на Пригожин се отвори одново, а тоа е можноста за хаос во Русија во случај на насилно соборување на власта, што може да ја доведе во прашање контролата над нуклеарното оружје. Во тој случај, многу државни и недржавни актери би полуделе обидувајќи се да го добијат оружјето на судниот ден и светот би бил на работ на катастрофа.
На истиот бран на размислување е и угледниот геополитичар Џорџ Фридман, основач на влијателната аналитичка куќа Стратфор, која ја остави за да ја основа Геополитички Фјучерс, кој мудро се затвора на крајот. „Како војната да е ресетирана на неколку нивоа. Продолжува, но ни блиску до интензитетот што беше пред обидот за пуч. Се чини дека Русите не зборуваат за војна, ниту за Украина. САД зборуваа многу за обидот за пуч, но малку за самата војна.
Се чини дека влеговме во нов период на конфликт во кој сите страни го намалуваат интензитетот. Путин мора да се прегрупира, а тоа ќе бара дополнително време. На Украинците, и покрај сета своја дрскост, им треба договор. САД јасно ставија до знаење дека целта е договор… Мојата теорија, слободна и толку вредна, е дека вратата е отворена за договор со преговори. Путин води војна која нема да ја добие – барем не наскоро. На САД претстојат претседателски избори и не ѝ треба победа на Украина, доволно е да ја блокира Русија. Гневот на Украина кон Русија е реален, но нема начин да и се одолее ако САД сакаат компромис. Каков и да е тој компромис, мислам дека крајот на играта почнува. Можеби грешам“.
Друг добро информиран извор, Меѓународната кризна група (МКГ), без резерва пишува дека „западните земји (секако САД, Франција и Германија) ставија до знаење дека можеби веќе им сигнализираат на Русите дека ако Москва е подготвена да направи отстапки, тие ќе ја натераат Украина да преговара. „Разговорите во Вашингтон сугерираат дека ако Русија покаже знаци на повлекување пред украинската контраофанзива, и понуди разговори врз основа на тоа, барем некои од администрацијата на претседателот Џо Бајден би биле склони да го турнат Киев на преговарачка маса“.
МКГ додава дека западните земји ја отфрлаат можноста за притисок врз Украина доколку Москва не понуди отстапки. Како што веќе напишав во Глобус, МКГ сè уште силно се залага обвиненијата против Путин пред Меѓународниот кривичен суд (МКС) да бидат игнорирани бидејќи верува дека тоа ќе биде голема пречка за какви било суштински преговори.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски веројатно е свесен за сите ограничувања со кои се соочува, пред сè, дека без постојана и широка поддршка од Западот, тој нема сила да постигне некоја од стеснетите цели, каде што на прво место би било да ја врати контролата над Азовското Море, при избивањето на брегот, дури и поставувањето артилериски и ракетни системи може да се сметаат за успешни позиции од рускиот пат кон граничните премини и ракетни системи. . Не случајно „протече“ информација од американската Централна разузнавачка агенција (ЦИА) дека примарна цел на сегашната контраофанзива е да се доведе Крим во ситуација да биде цел на украинската артилерија.
Како што објави „Вашингтон пост“, на директорот на агенцијата Вилијам Барнс ова му било кажано додека бил во посета на Киев на крајот на јуни. „Приватно, воените планери во Киев им пренесоа на Барнс и на другите голема доверба во нивната цел да вратат значајна територија до есен; преместување на артилериски и ракетни системи во близина на граничната линија на Крим контролиран од Русија; продолжи притисокот врз источна Украина; потоа отворете преговори“. Што би сугерирало дека целта на контраофанзивата не е првенствено ослободување на окупираните територии, туку создавање воени предуслови преку преговори.
(авторот е коментатор на загрепски Глобус)
